محاسبه آهنگ دز ناشی از تابش زمینه در فضای باز استان ایلام

مقدمه: تابش زمینه از منابع پرتوزای محیطی زمینی و کیهانی ایجاد می شوند. توزیع عناصر در سطح زمین و ارتفاع از سطح دریا در همه نقاط یکسان نیست، بنا بر این دز ناشی از آن در نقاط مختلف، متفاوت خواهد بود. در این پژوهش، میزان تابش زمینه در فضای باز مناطق مختلف استان ایلام اندازه گیری شد و آهنگ دز ناشی از آن محاسبه گردید.مواد و روش ها: از پایشگر rds110 برای اندازه گیری میزان تابش زمینه استفاده شد. برای اندازه گیری تابش زمینه در ارتفاع یکسان، از یک پایه فلزی به ارتفاع یک متر استفاده شد و پایشگر روی آن قرار گرفت. میزان آهنگ دز معادل تابش زمینه برای فضای باز در هفت نقطه(شمال، جنوب، شرق، غرب، مرکز، بلندترین ارتفاع و کمترین ارتفاع) اندازه گیری شد. داده ها جهت انجام عملیات آماری وارد نرم افزار spss vol.16 شدند و میانگین آهنگ دز معادل تابش زمینه و انحراف معیار آن در فضای باز محاسبه گردید. با استفاده از محاسبات دزیمتری، میزان آهنگ دز موثر سالانه، برای تمام شهرستان های استان ایلام محاسبه گردید.یافته های پژوهش: میانگین آهنگ دز معادل فضای باز ناشی از تابش زمینه بر حسب نانوسیورت بر ساعت nsv/h برای شهرستان های مختلف استان ایلام عبارتند از: ایلام 7 / 10 ± 84، ایوان71 / 10 ± 82 ، دهلران1 / 12 ± 78 ، آبدانان21 / 11 ± 80 ، سیروان5 / 15 ± 97 ، مهران 31/ 10 ± 75 ، ملکشاهی78 / 13 ± 88 ، دره شهر 5 / 14 ± 95 ،بدره 82/ 8 ± 85 و چرداول 20 / 13 ± 93 به دست آمد. بیشترین آهنگ دز معادل، مربوط به شهرستان سیروان nsv/h 15/5 ±97 و کمترین میزان آن در شهرستان مهران nsv/h 1 10/31 ± 75 بود.بود. میانگین آهنگ دز معادل سالانه در کل استان ایلام nsv/h 7/5±85/6 می باشد که 44 درصد بیشتر از میانگین جهانی آهنگ دز معادل است هم چنین میانگین آهنگ دز موتر سالانه در فضای باز استان ایلام msy 0/0091±0/107 می باشد.بحث و نتیجه گیری: استان ایلام به دلیل کوهستانی بودن و ارتفاع تقریبا بالا از سطح دریا، میانگین آهنگ دز معادل و میانگین آهنگ دز موثر سالانه بیشتری نسبت به میانگین جهانی آهنگ دز معادل و دز موثر سالانه در فضای باز را دارد.

Measurement of Outdoor Background Dose Rate in Ilam Province

Introduction: Background radiation is originated from environmental radioactive sources cosmicandterrestrial.Materials distribution onsurface of the earth and height from sea level are not the same at various points.Absorbed dose caused by them were different at various points.In this research, Background radiation level inoutdoor different areas of Ilam province was measured and effective dose ratecaused by it was calculated.Materials methods: RDS 110detector was used to measure background radiation. The metal base with a height of 1m was used for measuring at the same altitude and detector placed on the metal base. Outdoor backgroundradiationwas measured for seven points (The highest altitude, the lowest point North, South, East and West). Measured datawas entered to SPSS16 software for statistical operations. The mean equivalent dose rate andstandard deviation were calculated. By using the dosimetry calculations, the amount of annals effective dose rate in outdoor was calculated for different regions of Ilam province.Findings: The mean equivalent dose rate caused by outdoor background radiation for different regions of Ilam province was obtained based on unit nSvh1 include: Ilam 84 plusmn 10.67, Ivan 82 plusmn 10.71, Dehloran78 plusmn 12.61, Abdanan80 plusmn 11.21, Sirvan97 plusmn 15.50, Mehran 75 plusmn 10.31, Malekshahi88 plusmn 13.78, Dareshahr95 plusmn 14.15, Badreh85 plusmn 8.82 and Chardavol93 plusmn 13.20.The maximum outdoor equivalent dose rate was in Sirvan area with 97 plusmn 15.50nSvh1 and minimum value in Mehran area with 75 plusmn 10.31nSvh1. The average of outdoor annals equivalent dose rate in entire Ilam province 85.7plusmn 7.5nSvh1 in comparison average world 59nSvh1 is more than 44%. Well as annual effective dose rate was 0.107plusmn 0.009nSvy 1.Discussion Conclusions: Ilam provincehasmore meanannualequivalent dose rate and effective dose rate compared to global average annualequivalent dose rate and effective dose ratedue to mountainous and relatively high altitude from sea level.