بررسی وضعیت تجویز خدمات سی‌تی‌اسکن بیمه‌ شدگان سازمان بیمه سلامت ایران و هزینه‌ های آن در منطقه 4 کشوری در شش ماهه اول سال 1391

مقدمه: منابع مالی بخش سلامت اندک و تقاضا برای خدمات پزشکی نامحدود است خدمات و تکنولوژی های جدید هم به بازار رقابت در این بخش اضافه شده اند که رشد روزافزون مصرف منابع سلامت را به دنبال دارد. آگاهی از نحوه تجویزها و تحلیل نقاط هزینه ساز می تواند به بهینه نمودن هزینه های بخش سلامت کمک کند. لذا هدف از مطالعه حاضر بررسی نحوه تجویز سی تی اسکن بیمه شدگان سازمان بیمه سلامت در منطقه 4 کشوری در نیمه اول سال 1391 پرداخته است.مواد و روش ها: حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان تعداد 2482 تعیین و از روش خوشه بندی، نمونه های مورد مطالعه از 26 مرکز پرتو پزشکی در 20 شهرستان انتخاب و تجزیه داده ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه 21 و آزمون آماری anova صورت گرفت. یافته های پژوهش: نتایج نشان داد 84 درصد هزینه های سی تی اسکن در بخش دولتی بوده که سهم دانشگاه های علوم پزشکی 69 درصد و سهم بخش دولتی غیردانشگاهی 15 درصد بود. بیشترین میزان تجویزها به پزشکان متخصص با 87.5 درصد نسخ و 82.5 درصد کل هزینه های نسخ مورد مطالعه بود. 86.2 درصد نسخ مورد مطالعه توسط 10 گروه تخصصی تجویز شده اند. بیشترین تجویز به گروه داخلی مغز و اعصاب با 26.5 درصد فراوانی کل نسخ تعلق داشت. 68.7 درصد نسخ مورد مطالعه به صورت ساده و 31.3 درصد آن ها به صورت اسپیرال درخواست شده اند. 80.2 درصد درخواست ها و 67.8 درصد هزینه نسخ بدون کنتراست بود. سی تی اسکن مغز با 2/43 درصد بیشترین میزان فراوانی و بیشترین میزان هزینه ها را با 3/29 درصد به خود اختصاص داده است. بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر متغیرهای مالکیت مراکز ارائه کننده، نوع تخصص، رشته تخصصی، روش سی تی اسکن، نوع سی تی اسکن، تعداد اندام تجویزی و اندام انجام شده سی تی اسکن در میزان هزینه ها موثرند.

To Examine the CT Scan Services Prescription Status of Insured of Iran Health Insurance Organization and its Costs in Zone 4 of Country in First Half of 2012

Introduction: Financial resources in sector of health are limited and demands to medical services are unlimited, also new services and technologies have been added to competition market that was leads to growing in use of health resources. Awareness from prescription and analysis of costly points can help to optimize the costs of health care.Materials methods: The present article examines the way of CT scans prescription in insured health insurance organization in zone 4 of country in the first half of 2012. Sle size was appointed by Morgan table and cluster method was used. Sles were selected from 26 medical radiation centers in 20 cities and data was analyzed by using SPSS software version 21. Findings: The result of present study illustrated that 84% of CT scan costs were in governmental part that share of medical universities was 69% and share of other nonacademic governmental part was 15%. Most rates of prescriptions given to specialists with 87.5% prescriptions and 82.5% of total cost of prescriptions were studied. 86.2% of prescriptions were prescribed by 10 specialists. Most of prescriptions were belonged to neurology group with frequency equal 26.5% of total prescriptions. 68.7% of prescriptions have been requested simply and 31.3 % of them have a spiral request. 80.2% requests and 67.8% of prescriptions cost were without contrast. Brain CT scan have allocated the most frequency (43.2%) and costs (29.3%).Discussion Conclusion: Acquisition of manufacturer centers variables, type of professions, specialty, CT scan method, type of C T scan, the number of prescribed limb and the number of limb which CT scan have been done on it are effective in costs.