بررسی میزان نیترات و نیتریت در آب‌ های زیرزمینی شهر ایلام

مقدمه: ترکیبات نیترات و نیتریت از عوامل آلاینده آب ‏های زیرزمینی محسوب می‏ شوند که در سال ‏های اخیر به علت گسترش فاضلاب ‏های شهری، صنعتی و کشاورزی میزان متوسط آن‏ ها در این منابع رو به افزایش می ‏باشد. این تحقیق با هدف اندازه‏ گیری غلظت نیترات و نیتریت در آب ‏های زیرزمینی شهرستان ایلام در سال 1389 انجام شد.مواد و روش ‌ها: روش مطالعه در این تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است. تعداد 60 نمونه آب(از 60 حلقه چاه) در نقاط مختلف شهر ایلام که برای تامین آب آشامیدنی استفاده می‏ شود تهیه شد. غلظت نیترات و نیتریت در نمونه‏ های جمع‏ آوری شده با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر مدل dr-5000 اندازه‏ گیری شد. نتایج به دست آمده در نرم ‏افزار spss و نرم ‏افزار arc view gis تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ های پژوهش: نتایج نشان داد که غلظت یون‏ های نیترات و نیتریت در 33/98 درصد نمونه ‏ها پایین‏ تر از مقدار استاندارد و در 67/1 درصد نمونه‏ ها بالاتر از مقدار استاندارد بوده است. بالاترین غلظت ثبت ‌شده برای یون نیترات معادل 5/10 میلی ‌گرم در لیتر مربوط به یکی از چاه‏ های مورد مطالعه در منطقه کشاورزی واقع در روستای هفت چشمه بود. در مورد یون نیتریت بالاترین غلظت معادل 19/1 میلی ‌گرم در لیتر مربوط به یکی از چاه‏ های مورد مطالعه در منطقه کشاورزی واقع در روستای آبزا بود. هم چنین بین نوع منطقه(کشاورزی، صنعتی و شهری) با غلظت نیترات(96/0p=) و نیتریت(71/0p=) در آب های زیرزمینی ایلام ارتباط معنی‏ داری وجود نداشت.بحث و نتیجه‏گیری: از یافته ‏های این تحقیق می ‏توان نتیجه گرفت که در حال حاضر کیفیت آب مورد مطالعه از نظر غلظت نیترات و نیتریت مطابق با استاندارد‏های آب شرب ایران می ‏باشد، با این وجود کنترل مستمر این منابع آب ضروری است. از این رو پایش، تصفیه و دفع بهداشتی فاضلاب‏ های تولیدی هم بایستی مورد توجه قرار گیرد.