طراحی سیستم تحلیلگر عناصر سبک بافت به روش فعال سازی نوترونی(NAA)با استفاده از کد MCNP

چکیده مقدمه: شناسایی و تحلیل عناصر سبک با استفاده از روش های اتمی به دلیل ضعیف بودن انرژی لایه‌های ایکس روش مناسبی نیست و انرژی آن ها ضعیف بوده و به صورت محلی جذب می‌ گردند. پرتوهای گاما انرژی کافی جهت آشکارسازی را دارند. در این مقاله، سیستمی طراحی گردیده که توان تحلیل کمی و کیفی عناصر بافت ها به صورت زنده و غیرزنده جهت بررسی میزان تغییرات درصد عناصر، رصد میزان دز دارو در یک قسمت مشخص بافت(بررسی موضعی) و... را دارد. مواد و روش ها: پارامترهای موثر در تحلیل عناصر اعم از جنس اجزا سیستم، ابعاد اجزا، شکل و محل قرار گیری آن ها با نوشتن برنامه های متعدد توسط نرم افزار mcnp و تغییر پارامترهای آن ها مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش: در این پژوهش کلیه پارامترهای موثر بررسی گردید که عبارتند از: 1-جنس کلیماتور از ترکیب اکسید بریلیم-بیسموت انتخاب گردید. 2-با بررسی میزان شار با تغییر ضخامت کلیماتور، حاصل این که بیشتر از cm5 شار افزایش چشمگیری ندارد.3-دهانه کلیماتور باید متناسب با میدان مورد تابش باشد در صورتی که دهانه کلیماتور افزایش یابد پراکندگی نوترون زیاد می‌گردد و کوچک شدن دهانه باعث کاهش بهره خواهد شد. 4-در محاسبات طول بهینه کلیماتور cm22 به دست آمد.بحث و نتیجه گیری: این سیستم در مقایسه با سایر دستگاه هایی که برای تحلیل عناصر سبک مانند راکتورها، به کار می‌روند دارای حجم کمتر، سرعت به کارگیری بالاتر، آلودگی کمتر و هزینه پایین ‌تر می ‌باشد. این سیستم جهت آنالیز عناصر سبک بافت های بدن به صورت موضعی و گسترده، رصد داروها در بافت ها و... به کار می رود.