بررسی مقایسه‌ای اختلال هموستاز محیطی هورمون‌های تیروئیدی در بیماران همودیالیزی دیابتی و غیردیابتی

مقدمه: بیماری مزمن کلیوی یکی از علل فزاینده مرگ‌ومیر در کشورهای توسعه‌یافته است. شیوع بیماری‌های تیروئیدی در افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی بیشتر است؛ اما سازوکارهای ایجاد آن هنوز به‌خوبی شناخته‌نشده است. مطالعۀ حاضر با هدف بررسی سطوح خونی هورمون‌های تیروئیدی در بیماران دیابتی (نوع 2) و غیردیابتی مبتلا به مرحلۀ نهایی بیماری مزمن کلیوی و تحت درمان با همودیالیز صورت گرفت.مواد و روش ها: در بیماران همودیالیزی، سطح سرمی هورمون محرک تیروئید (tsh/thyroid stimulating hormone)، 3، 5، #39;3، #39;5 تترا یدوتیرونین (t4/thyroxine) و 3، #39;3، 5 تری یدوتیرونین (t3) سنجیده شد. علاوه بر آن، پروفایل عملکرد کلیوی (اوره و کراتینین)، اسید اوریک، پروفایل لیپیدی سرم و میزان قند خون ناشتا نیز اندازه‌گیری گردید.یافته‌ها: میزان هورمون‌های tsh، t4 و t3 در بیماران همودیالیزی دیابتی با افراد همودیالیزی غیردیابتی تفاوت آماری معناداری ندارد؛ اما نسبت 3، #39;3، 5 تری یدوتیرونین به تیروکسین (t3/t4 ratio) در گروه همودیالیزیدیابتی در مقایسه با بیماران همودیالیزیغیردیابتی، تفاوت آماری معناداری نشان داد (p<0.05). این نسبت در بیماران زن همودیالیزیدیابتی در قیاس با افراد همودیالیزی -غیردیابتی به‌ترتیب برابر 026/0 ±220/0 و 12/0 ±554/0 بود؛ اما برای مردان همودیالیزیدیابتی در مقایسه با افراد همودیالیزی - غیردیابتی به‌ترتیب برابر 01/205 ±0/0 و 05/0 ±295/0 محاسبه گردید.بحث و نتیجه‌گیری: اختلال هموستاز در نسبتt3/t4 ، در گروه همودیالیزیدیابتی نسبت به بیماران همودیالیزیغیردیابتی وجود دارد و این اختلال با محور هیپوتالاموسهیپوفیزتیروئید مرتبط نیست و عوامل محیطی نظیر میزان فعالیت آنزیم‌های یدوتیرونین دیدیناز نوع 1 و نوع 2 که در تنظیم سطوح سرمی و تبدیل t4 به t3 دخیل هستند، می‌توانند مسئول تفاوت‌های مشاهده‌شده باشند.

Comparative Study of Peripheral Thyroid Hormone Homeostasis Disturbance in the Diabetic and Non-Diabetic Hemodialytic Patients

Introduction: Chronic kidney disease (CKD) is a leading cause of death and morbidity in developed countries. Although recent studies have shown that the prevalence of thyroid disorders is higher in individuals with CKD, the underlying mechanisms are not clear. Therefore, this study aimed to evaluate the blood levels of thyroid hormones in diabetic (diabetes type 2) and nondiabetic patients with endstage renal disease under hemodialysis treatment.Material Methods: Thyroidstimulating hormone (TSH), 3, 5, 3 #39;, 5 #39;tetraiodothyronine (T4/thyroxine), and 3, 3 #39;, 5triiodothyronine (T3), were measured. Furthermore, kidney function tests (urea and creatinine), uric acid, serum lipid profile, and fasting blood glucose were measured using spectrophotometrybased methods.(Ethic code: 991025/77)Findings: There was no significant difference between the hemodialyticdiabetic subjects (HDS) and hemodialyticnondiabetic subjects (HNDS) regarding the levels of thyroid function hormones, including TSH, T4, and T3. However, the ratio of triiodothyronine (T3) to thyroxine (T4) (T3/T4 ratio) was significantly different between the HDS and HNDS (P<0.05). These ratios (mean ±standard error of the mean) were obtained at 0.220 ±0.026 and 0.554 ±0.12 in female HDS and HNDS, respectively. On the other hand, regarding males, these ratios were determined at 0.205 ±0.01 and 0.295 ±0.05 in HDS and HNDS, respectively.Discussion Conclusion: Homeostasis disturbance in the T3/T4 ratio hemostasis is present in HDS, compared to HNDS; however, it is not related to the hypothalamicpituitarythyroid axis. Peripheral factors, including the activities of iodothyronine deiodinase type 1 and type 2 enzymes, which are involved in regulating serum levels and converting T4 to T3, are probably responsible for the observed differences.