بررسی مولکولی جهش ها ی اگزون 6 ژن فنیل آلانین هیدروکسیلاز در بیماران فنیل کتونوری از استان گیلان

زمینه و هدف: فنیل کتونوری (pku)، یک اختلال متابولیک است که به‌وسیله جهش‌هایی در ژن فنیل آلانین هیدروکسیلاز (pah) ایجاد می‌شود. پس از تالاسمی، pku به عنوان شایع‌ترین بیماری اتوزومال مغلوب در جمعیت ایرانی محسوب می‌شود؛ بنابراین شناسایی موتاسیون‌های عامل بیماری در این جمعیت حائز اهمیت است. مطابق پایگاه داده pah یکی از اگزون‌هایی که دارای بیشترین تعداد آلل‌های موتانت می‌باشد اگزون 6 و اینترون‌های اطراف است. بر این اساس، این مطالعه برای شناسایی جهش‌های اگزون 6 ژن pah در بیماران pku استان گیلان و مقایسه آن با مطالعات انجام شده در سایر بخش‌های ایران طراحی شد.روش کار: در این مطالعه توصیفی مقطعی، طی یک دوره یک ساله، تعداد 25 بیمار pku و غیر خویشاوند (1 تا 21 سال) از نواحی مختلف استان گیلان شناسایی شد. پس از استخراج dna ژنومی، شناسایی موتاسیون‌ها با استفاده از روش واکنش زنجیره‌ای پلیمرازتعیین توالی صورت گرفت.یافته‌ها: جهش‌ها و پلی‌مورفیسم‌های شناسایی شده در این مطالعه به ترتیب شامل (4%) r176x و (46%) q232q می‌باشد. جهش r176x در 1 بیمار به‌صورت هموزیگوت مشاهده شد. این بیمار فنوتیپ mhpa داشته و والدین بیمار خویشاوند درجه سوم بودند.نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه در این مطالعه جهش r176x تنها در 4 درصد کروموزوم‌ها یافت شده است، بدست آوردن طیف کامل موتاسیون‌های ژن pah در بیماران pku استان گیلان نیازمند بررسی 12 اگزون دیگر می‌باشد. به‌علاوه با در نظر گرفتن تفاوت طیف جهش های ژن pah در بخش های مختلف ایران، می‌توان با انجام مطالعات جامع در مناطق مختلف ایران، جهش های خاص هر منطقه را شناسایی کرد و به‌منظور پیشبرد اهداف پیشگیرانه و درمانی آینده از آن‌ها بهره برد.

Molecular analysis of exon 6 mutations of phenylalanine hydroxylase gene in phenylketonuria patients from Guilan Province

Background: Phenylketonuria (PKU) is a metabolic disorder caused by mutations in the phenylalanine hydroxylase (PAH) gene. After thalassemia, PKU is considered as the most common autosomal recessive disease in the Iranian population. Therefore, it is necessary to identify the diseasecausing mutations in this population. According to the PAH database, one of the exons with the greatest number of mutant alleles is exon 6 and the surrounding introns. Accordingly, this study was designed to identify exon 6 mutations of PAH gene among PKU patients in Guilan province and compare them with studies conducted in other regions of Iran.Methods: In this descriptive crosssectional study, 25 PKU patients and nonrelatives (1 to 21 years old) from different regions of Guilan province were identified during a oneyear period. After genomic DNA extraction, mutation detection was performed by polymerase chain reactionsequencing method.Results: The mutations and polymorphisms identified in this study included R176X (4%) and Q232Q (46%), respectively. The patient had mHPA phenotype and her parents were 3th degree relatives.Conclusion: Considering that the R176X mutation was only found in 4% of chromosomes in this study, achieving a complete spectrum of PAH gene mutations in PKU patients in Guilan province requires the analysis of 12 other exons. In addition, considering the difference of PAH mutation spectrum in different regions of Iran, comprehensive studies in different regions of Iran can identify specific mutations in each region and these studies can be used to advance the future preventive and therapeutic goals.