اثر حفاظتی عصاره هیدروالکلی دانه گیاه سیاهدانه بر سمیت کبدی القا شده با جنتامایسین درموش‌های صحرایی نر

زمینه و هدف: جنتامایسین یکی از آنتی بیوتیک های آمینوگلیکوزیدی است که در درمان انواع عفونت های باکتریایی استفاده می شود. هدف از این مطالعه بررسی اثر عصاره سیاهدانه بر سمیت کبدی و میزان سطح سرمی آنزیم های کبدی در موش های صحرایی نر القا شده با جنتامایسین بود.روش کار: در این مطالعه تجربی، 42 سر موش صحرایی نر از نژاد ویستار به 6 گروه 7 سری شامل: کنترل (2 میلی لیتر بر کیلوگرم سالین نرمال)، دریافت کننده جنتامایسین (جنتامایسین 80 میلی گرم بر کیلوگرم)، کنترل مثبت (عصاره سیاهدانه 400 میلی گرم بر کیلوگرم)، تیمار 1، 2 و 3 (جنتامایسین با دوز 80 میلی گرم بر کیلوگرم به علاوه عصاره سیاهدانه به ترتیب در دوزهای متفاوت 200، 400 و 800 میلی گرم بر کیلوگرم) تقسیم شدند. تزریق جنتامایسین به صورت درون صفاقی و به مدت 10 روز و پس از آن تجویز عصاره سیاهدانه به مدت 7 روز متوالی و به صورت درون صفاقی انجام گرفت. پس از پایان آزمایشات خونگیری مستقیم از قلب جهت تهیه سرم خون و مطالعات بافتی کبد نیز انجام شد. داده ها با استفاده از آزمون آماری آنووا (آنالیز واریانس یک طرفه) و تست تعقیبی توکی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: جنتامایسین باعث ایجاد نکروز و التهاب در بافت کبد و افزایش معنادار سطح سرمی آنزیم های کبدی گردید (0.001>p). درمان با عصاره سیاهدانه سبب کاهش معنادار سطح سرمی آنزیم های کبدی در گروه های تیمار در مقایسه با گروه دریافت کننده جنتامایسین شد. بیشترین تاثیر معنادار را دوز بالای عصاره سیاهدانه ایجاد نمود (0.001>p).نتیجه گیری: جنتامایسین باعث ایجاد التهاب و نکروز در بافت کبد می شود. عصاره سیاهدانه به دلیل دارا بودن ترکیبات آنتی اکسیدانی و فلاونوئیدی می تواند اثر سمی ناشی از جنتامایسین را در کبد کاهش دهد.