بررسی میزان بیان ژن آنزیم 15-لیپواکسیژناز-1 و متابولیت آن( 15-s-hete) در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس و ارتباط آن با پروفایل لیپیدی سرم

زمینه و هدف: بیماری مالتیپل اسکلروزیس از شایع ترین بیماری های التهابی خودایمن در سنین جوانی است که بسیاری از جوانب این بیماری هنوز ناشناخته است. هدف مطالعه حاضر بررسی بیان و فعالیت آنزیم 15لیپواکسیژناز ( تولید کننده محصولات پراکسیدی لیپیدی و تنظیم کننده التهاب و واکنش های ایمنی) در سلول های تک هسته ای خون محیطی بیماران مبتلا به مالیپل اسکلروزیس و افراد سالم و بررسی ارتباط آن با پروفایل لیپیدی افراد است.روش کار: در این مطالعه موردی - شاهدی ، 30 بیمار مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس مراجعه کننده به بیمارستان فیروزگر تهران و 23 نفر سالم به عنوان گروه کنترل شرکت داشتند. از سلول های تک هسته ای خون محیطی افراد جهت استخراج mrna و ساخت cdna استفاده شد و جهت تعیین میزان بیان ژن از روش real time pcrبر پایه سایبرگرین استفاده شد. آنالیز نتایج با استفاده از متد δδct بررسی گردید. هم چنین میزان متابولیت آنزیمی 15 لیپواکسیژناز (15-s-hete) در سرم افراد توسط تکنیک های کروماتوگرافی مایع با فشار بالا (hplc) مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت آنالیز آماری به وسیله نسخه 5 نرم افزار graph pad prism و تست آماری ttestاستفاده گردید.یافته ها: بررسی میزان بیان ژن 15 لیپواکسیژناز 1 در سلول های تک هسته ای جدا شده از خون محیطی افراد مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس و افراد سالم نشان داد که میزان بیان این ژن در نمونه های بیمار افزایش معنی داری را در مقایسه با افراد سالم نشان می دهد. همچنین میزان فعالیت آنزیم 15 لیپواکسیژناز 1 که از طریق اندازه گیری میزان متابولیت آن در سرم بیماران و افراد سالم بررسی گردیده است نشان داد که فعالیت آنریم در سرم بیماران بیشتر از افراد سالم است (p<0.05). همچنین نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که در افراد مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس که سطح کلسترول ، تری گلیسیرید و ldl بالاتر از محدوده نرمال دارند، میزان بیان آنزیم 15 لیپواکسیژناز 1 و متابولیت آن (15-s-hete) افزایش معنی داری را نسبت به افراد بیمار با پروفیل لیپیدی نرمال نشان می دهد.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که مسیر آنزیمی 15 لیپواکسیژناز 1 ممکن است در بیماری زایی مالتیپل اسکروزیس موثر باشد و با توجه به اختلاف معنی دار سطح آنزیم فوق در نمونه های بیماران و افراد سالم می تواند به عنوان مسیر احتمالی موثر در کنترل بیماری مورد توجه و بررسی بیشتر قرار گیرد. از آنجا که افزایش سطح پروفیل لیپیدی از علل خطر و تاثیر گذار در بیماریزایی مالتیپل اسکروزیس است در این مطالعه نیز ارتباط مستقیمی بین سطح وفعالیت بیشتر آنزیم در بیماران با سطح کلسترول ، تری گلیسیرید و ldl بالاتر مشاهده گردید که به نقش مهم مسیر های مرتبط با متابولیسم چربی در مالتیپل اسکروزیس تاکید دارد.