اثرات دود قلیان و استرس بی‌حرکتی بر میزان فعالیت آنزیم‌های آلکالین فسفاتاز و کراتین کیناز سرمی در موش‌های صحرائی ماده

زمینه و هدف: مطالعات نشان می دهند که بین فعالیت برخی آنزیم ها و سبک زندگی ارتباطاتی وجود دارد. هدف این مطالعه تعیین اثرات دود قلیان و استرس بی حرکتی بر میزان فعالیت آلکالین فسفاتاز و کراتین کیناز سرمی در موش های صحرائی ماده می باشد.روش کار: این تحقیق، یک تحقیق تجربی آزمایشگاهی بود. موش های صحرائی ماده نژاد ویستار به گروه های 7 سری شاهد، دریافت کننده دود قلیان، تحت بی حرکتی، دریافت کننده دود قلیان و بی حرکتی تقسیم شدند. دود تنباکو 10 بار طی دوره های 10 دقیقه ای و 5 دقیقه استراحت بینشان و بی حرکتی مزمن طی دو نوبت 2 ساعته روزانه انجام شد. پس از 7 هفته، نمونه های خونی تهیه و فعالیت آنزیم ها در سرم با اسپکتروفتومتری اندازه گیری شد. داده ها توسط آنالیز واریانس یک طرفه بین گروه ها مورد مقایسه قرار گرفتند.یافته ها: فعالیت سرمی کراتین کیناز و آلکالین فسفاتاز در موش های تحت بی حرکتی دریافت کننده دود قلیان نسبت به گروه دریافت کننده دود قلیان یا گروه تحت بی حرکتی، به طور معناداری بیشتر بود (مقادیر p به ترتیب 0.012، 0.009، 0.047 و 0.046) که نشان دهنده اثر هم افزایی این دو عامل بر سطح آنزیم ها می باشد. علاوه بر این، فعالیت این آنزیم ها در موش های دریافت کننده دود قلیان نسبت به گروه تحت بی حرکتی بیشتر بود (مقادیر p به ترتیب برابر با 0.031 و 0.048).نتیجه گیری: این تحقیق نشان داد که شیوع مصرف قلیان و بی حرکتی در ایران، خطری جدی برای سلامتی افراد محسوب می شود. ضرورت کنترل این عوامل و اطلاع رسانی علمی بیشتر در راستای تامین سلامت افراد جامعه، امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.

The effect of waterpipe smoking and chronic immobilization stress on serum creatine kinase and alkaline phosphatase activities in female rats

Background: Various studies indicate that there is association between life style and various enzyme activities. This study was conducted to determine the effects of waterpipe smoking and immobilization on serum creatine kinase and alkaline phosphatase activities in female rats.Methods: In this experimental study female Wistar rats were divided into control, waterpipe smoking, immobilized, and immobilized waterpipe smoking groups of 7 in each. Exposure to waterpipe smoke was performed 10 times/day for 10min with 5 min resting time interval and animals were chronically immobilized twice a day for 2 hr each time. After 7 weeks, blood samples were collected using cardiac puncture technique and enzyme activity was measured using spectrophotometry. The data were compared statistically between groups using ANOVA.Results: Serum creatine kinase and alkaline phosphatase activity was significantly higher in immobilized waterpipe smoking than immobilized or waterpipe smoking rats (p=0.009, 0.012 and 0.046, 0.047, respectively). Moreover, the enzyme activity was higher in waterpipe smoking than immobilized rats (p= 0.031 and 0.048, respectively).Conclusion: Our findings indicate that prevalence of waterpipe smoking and immobilization in our society is a serious threat to health. The necessity to control these factors and publicizing the related information seems inevitable for public health.