مقایسه اثرات دگزامتازون و پتیدین در پیشگیری از لرز پس از عمل جراحی

Background & aims: post-operative shivering is very common and it is usually followed by many problems such as an increase in oxygen consumption, blood pressure, intracranial and intraocular pressure, and post-operation pain. therefore, it is very important to prevent shivering especially in the elderly and ischemic heart disease patients. the goal of this study was comparing the effect of pethidine (meperidine), dexamethasone, and placebo in prevention of shivering.materials & methods: this double blind clinical trial study was carried out on 120 patients who were candidates for surgery under general anesthesia.the patients were randomly divided into three groups including those who received placebo (a) dexamethasone (b) and pethidine (c). induction and maintenance of anesthesia for all patients were similar. central and peripheral temperature of patients was measured every 5 minute interval. after induction saline normal, dexamethasone and pethidine were respectively injected to groups a, b, and c. in recovery, all patients were controlled for visible shivering: the data were statistically analyzed by spss software and anova and chi square tests.results: there were no significant differences among three mentioned groups regarding of gender, age, duration of surgery, and recovery time. nineteen cases (47.5%) in group a had post-operative shivering. whereas, in group b only 4 cases (10%) had shivering and the difference between 2 groups was significant (p value = 0.001). also in group c, 15 cases (37.5%) had shivering that the difference with placebo group was significant (p value = 0.08).conclusion: the present study showed that pethidine and dexamethasone are effective drugs for preventing post-operative shivering in elective surgery. and the effect of dexamethasone in preventing the post-operative shivering is better than pethidine. dexamethasone can be administered after induction of anesthesia as an alternative to administration of pethidine (as a common method of prevention and treatment of postoperative shivering) particularly in patients with hemodynamic instability.keywords: surgery, general anesthesia, shivering, dexamethasone, pethidineپیش زمینه و هدف: رخداد لرز پس از عمل جراحی بسیار شایع است و سبب افزایش مصرف اکسیژن، افزایش فشارخون، فشار داخل جمجمه و فشار داخل چشم و درد پس از عمل می‌شود. بنابراین جلوگیری از لرز مخصوصاً در افراد مسن و بیماران قلبی اهمیت دارد. هدف از این مطالعه تعیین و مقایسه اثربخشی پتیدین و دگزامتازون و دارونما برای پیشگیری از لرز پس از عمل جراحی بود. مواد و روش‌ها: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی دوسوکور بر روی 120 بیمار کاندید عمل جراحی تحت بیهوشی عمومی در مرکز آموزشی درمانی امام خمینی اردبیل انجام شد. بیماران واجد شرایط به طور تصادفی بلوک بندی شده به سه گروه دارونماa، دگزامتازون b و پتیدین c تقسیم شدند. روش القا و حفظ بیهوشی در همه بیماران یکسان بود. درجه حرارت مرکزی و محیطی بیماران هر 5 دقیقه یک‌بار اندازه گیری شد. پس از القای بیهوشی، به بیماران گروه c پتیدین، به بیماران گروه b دگزامتازون و به بیماران گروه a نرمال سالین تزریق شد. کلیه اطلاعات با نرم افزار آماری spss و تست‌های chi-square و anova مورد آنالیز قرار گرفتند. 05/0 p-value < معنی‌دار تلقی گردید.یافته‌ها: بین سه گروه بیماران از نظر سن، جنس، میانگین مدت عمل و ریکاوری تفاوت معنی‌داری وجود نداشت. بروز لرز در گروه نرمال سالین 19 مورد (5/47%)، در گروه دگزامتازون 4 مورد (10%) و در گروه پتیدن 15 مورد (5/37%) بود و در نتیجه از نظر بروز لرز تفاوت معنی‌داری بین گروه نرمال سالین با دگزامتازون (001/0= p) و پتدین (08/0= p)وجود داشت و گروه دگزامتازون کمترین میزان لرز و گروه شاهد بیشترین میزان لرز را داشت.بحث و نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان می‌دهد که هر دو داروی پتیدین و دگزامتازون در پیشگیری از لرز پس از عمل جراحی موثرند و اثر دگزامتازون در پیشگیری از لرز بهتر از پتیدین است و با توجه به عدم وجود عوارض همودینامیک و کاهش تهوع و استفراغ بعد از عمل در استفاده از دگزامتازون، می‌توان از تجویز دگزامتازون پس از القای بیهوشی به عنوان جایگزینی برای تجویز پتدین (به عنوان روش متداول پیشگیری و درمان لرز بعد از عمل) مخصوصاً در بیماران دچار عدم ثبات همودینامیک استفاده کرد.