بررسی مقایسه‌ای خواص ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی عصاره اتانولی و اسانس گیاه نعناع آبی (mentha aquatica l.)

پیش‌زمینه و هدف: بررسی اثرات آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی اسانس ها و عصاره های گیاهی، ازنظر کاربرد آن در فرآوری مواد غذایی، داروسازی و طب سنتی دارای اهمیت می باشد. ﮔﻴﺎه اوﺟﻲ یا نعناع آبی، ﻳﻜﻲ از گونه های مهم خانواده نعناع بوده و توزیع گسترده ای در مناطق شمال ایران دارد. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی مقایسه ای خصوصیات آنتی‌اکسیدانمی و ضد باکتریایی عصاره و اسانس گیاه نعناع آبی بود. مواد و روش‌ کار: برای تعیین محتوای تام فنولی اسانس و عصاره از روش فولین سیوکالتو و نیز ظرفیت آنتی اکسیدانی با روش فعالیت رادیکال های آزاد dpph و abts اندازه گیری و با آنتی اکسیدان سنتزی bht مقایسه شد. درنهایت فعالیت ضد میکروبی در قالب حداقل غلظت مهارکنندگی (mic) و حداقل غلظت کشندگی (mbc) و به روش میکرودایلوشن موردسنجش قرار گرفت.یافته‌ها: محتوای فنلی تام برای عصاره و اسانس به ترتیب 231.10 و 23.3 میلی گرم اسیدگالیک بر گرم بود که اختلاف معنی‌داری با همدیگر داشتند (p<0.05). در تست درصد بازدارندگی رادیکال های آزاد (dpph و abts)، عصاره اثر مهارکنندگی بیشتری داشت (p<0.05). حداقل غلظت مهارکنندگی اسانس در مقابل لیستریا مونوسایتوژنز، استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیا کلای و سالمونلا تیفی موریوم به ترتیب 5.12، 5.12، 2.5 و 2.5 mg/ ml-1 و حداقل غلظت کشندگی به ترتیب 10، 10، 5.12 و 5.12  mg/ ml-1بودند که اختلاف معنی‌داری بین باکتری‌های گرم مثبت و منفی مشاهده نشد (p>0.05). بحث و نتیجه‌گیری: این مطالعه حاکی از آن بود که عصاره اتانولی باوجود بالا بودن قدرت آنتی‌اکسیدانی، اثرات ضد میکروبی چندانی نشان نداد. در مقایسه اسانس روغنی آن بر روی باکتری‌های مورد مطالعه موثر بود. بر اساس نتایج این تحقیق می‌توان با ترکیب اسانس و عصاره اوجی جهت رسیدن به یک ترکیب با قدرت ضد میکروبی و آنتی‌اکسیدانی دست یافت.

comparative study of antioxidant and antimicrobial properties of mentha aquatica l. ethanolic extract and essential oil

background & aims: antioxidant and antimicrobial activity of plant essential oils and extracts has been the basis of various scientific applications in food processing, pharmaceutics, and traditional medicine. mentha aquatica is one of the most important species of the mint family and has a wide distribution in northern iran. the objective of the present study was to evaluate antioxidant and antibacterial properties of extract and essential oil of m. aquatica l. and the difference between them.materials & methods: in the present study, the total phenolic contents were measured with folin ciocalteu method. the antioxidant capacity of the extract was assessed by dpph and abts radicals-scavenging activity and compared to synthetic antioxidant bht. eventually, the antibacterial activity was assessed using the microdilution method.results: the total phenolic content of extract and eo was 231.10 and 23.3 mg gallic acid /g, respectively. in testing percent of inhibition of free radicals (dpph and abts), the extract showed a significant inhibitory effect (p<0.05), but there is a significant difference between ethanolic extract and eo. both extracts also showed reducing effect which was relatively low performance compared to the bht. minimum inhibitory concentration (mic) values of eo against l. monocytogenes , s. aureus, e. coli and s.typhimurium were 5.12,  5.12, 2.5 and 2.5 mg ml-1 , respectively and mbc also was 10,  10, 5.12 and 5.12 mg ml-1 , respectively.conclusion: based on our results the ethanolic extract did not show any antimicrobial effect. nevertheless, it is possible to combine essential oil and extracts to achieve a compound with proper antimicrobial and antioxidant effects.