جایگاه اصل تناظر در آیین دادرسی مدنی و فقه اسلامی

به تساوی اصحاب دعوا در محضر قاضی از مراحل اولیه دادخواست تا انتهای دادرسی « اصل تناظر » گفته می شود که در جایگاه اصلی اساسی در برخی قوانین ملت ها بیان شده است. بر اساس این اصل هیچ تصمیمی در دادگاه نباید انجام بگیرد، جز آنکه طرفین دعوا از آن آ گاهی یابند؛ همچنین هر یک از طرفین دعوا باید از دادخواستی که علیه او نگارش شده است، پیش از حضور در دادگاه اطلاع داشته باشد. در قانون مدنی ایران اگرچه این اصل به صراحت ذکر نشده است، از برخی مواد قانون آیین دادرسی مدنی می توان این اصل را به دست آورد. بررسی صبغۀ این اصل در قانون آیین دادرسی مدنی، نیز بررسی پیشینۀ آن در قرآن کریم، سیرۀ معصومان و فقه اهل بیت (ع) می تواند راهگشایی برای درک بهتر این اصل و عمق نفوذ آن در دادرسی عادلانه آیین دارسی مدنی باشد.

the principle of adversarial proceedings in civil procedure and islamic jurisprudence

the equality of litigants before the judge, from the initial stages of filing a lawsuit to the conclusion of the trial, is referred to as the principle of adversarial proceedings. this fundamental principle is recognized in the legal systems of several nations. it asserts that no judicial decision should be made unless both parties have been informed and given the opportunity to present their case. additionally, each party must be notified in advance of any claims filed against them before appearing in court. although this principle is not explicitly stated in iranian civil law, it can be inferred from various provisions of the civil procedure code. examining its presence in civil procedure law, as well as tracing its origins in the holy quran, the teachings of the infallible imams, and the jurisprudence of the ahl al-bayt, can provide deeper insights into its role and significance in ensuring a fair trial within the framework of civil procedure.