حکومت خاندان اسفندیاری در کرمان (محمداسماعیل خان نوری اسفندیاری)

یکی از دوره های مهم سیاسی - اجتماعی تاریخ کرمان ، ‌دوره ی قاجار می باشد که از 208 ه / 1769م تا 1334ه / 1922م به طول انجامید و در دوران همین سلسله بود که آقامحمدخان قاجار طی حمله ای وحشیانه کرمان را به ویرانه ای تبدیل کرد و بزرگترین بدبختی را برای آن به ارمغان آورد. اما چهار سال پس از این حادثه ی دردناک ، فتحعلی شاه ( جانشین آقامحمدخان) به اشاره ی بزرگان و برای جبران خسارتها و خرابیهای کرمان ، پسرعمویش ابراهیم خان ظهیرالدوله قاجار را به حکومت آن جا منصوب کرد و سی و هفت سال پس از وی ،محمداسماعیل خان نوری اسفندیاری ( وکیل الملک اول ) و پس از او پسرش مرتضی قلی خان ( وکیل الملک دوم ) در مجموع 30 سال بر کرمان حکومت داشتند که مظهر آبادانی ها و خدمات بسیاری بودند و این مقاله به تشریح چگونگی حکومت و خدمات این خاندان ( خاندان اسفندیاری ) در کرمان و معرفی آنان می پردازد .