بررسی جایگاه کار و کوشش در شعر فارسی

دانشمندان اجتماعی سرمایه انسانی را منبعی با ارزش و بی پایان تلقی می کنند کار انسان و مهارت های تجربی و دانش او به شدت مورد توجه آنان است با این که کار یدی در دروه باستان مورد بیمهری دانشمندان از جمله ارسطو در یونان بود اما هرچه به تمدن صنعتی نزدیک تر می شویم کار ارزش خود را بیشتر باز می یابد و پیچیدگی این مقوله بیشتر می شود. اما مسئله ای که در کشورما وجود دارد این است که کار از ارزش و اعتبار لازم نزد مردم برخوردار نیست و بسیاری از مسائل جامعه نیز از نگرش منفی به کار شکل گرفته است. در صورتی که نگاهی به فرهنگ و ادب گذشته ایران نشان می دهد که کار تا به چه میزان اهمیت داشته است. کار در فرهنگ و ادب ما به ویژه ادبیات منظوم و شعر ایران مورد تحسین و توجه بوده است. در این مقاله با انتخاب سه شاعر کلاسیک ایران با استفاده از روش استنادی به مطالعه کار در شعر آنان پرداخته می شود. این مطالعه نشان می دهد که 1) فردوسی به عنوان نماینده دوره باستان به نقش کار کشاورزی در عرصه تولیدی کشور توجه می کند 2) سعدی به عنوان شاعری جهان دیده و مصلحی اجتماعی کار را به شکل سخت و سنگین آن مورد توجه قرار می دهد و تقدس برای آن قائل است و به آن با دیده احترام مینگرد 3) کار در دیدگاه مولوی با تحرک و دینامیسم ویژه ای همراه است . او کسب روزی و تلاش و کوشش را حرکت به سمت پروردگار می داند.