بررسی آثار شکسپیر و مقایسة آن با شاهنامة فردوسی

در این مقاله که به صورت سخنرانی در تابستان 1380 در دانشگاه منچستر ارائه شده است، می خوانیم: تراژدی معمولا نمایش یا داستان غم انگیزی است که در آن کینه و انتقام و حسد و شکنجه های روحی و جسمی و خیانت نشان داده می شود. تراژدی مجموعه وقایعی است که شفقت وهراس را بر می انگیزد تا روح را تزکیه و عواطف را پالایش کند. در آثار ویلیام شکسپیر و ابوالقاسم فردوسی نمونه های بسیار از تراژدی های غم انگیز را می بینیم که روح خواننده داستان یا بیننده نمایش را متاثر می سازد. در این گفتار، پنج کتاب شکسپیر یعنی مکبث، اتللو، تراژدی قیصر، هملت و ریچارد سوم مورد مطالعه دقیق و مقایسه آن ها با آثار داستانی تراژیک شاهنامه قرار گرفته است. ما در آثار عظیم شکسپیر به شاهکارهایی بر می خوریم که در دنیای حماسه و تراژدی هر یک از دیگری برجسته تر و بزرگتر است. دنیای فردوسی نیز چنین است، عظیم و برازنده و پر از رمز و راز.