مسئولیت مدنی قیم در اداره امور مالی مولی‌علیه

وقوع زیان های ناشی از افعال صغار یا مجانین واقعیتی اجتناب ناپذیر است، بدون تردید اگر زیان دیده تنها امکان رجوع به صغیر و مجنون را داشته باشد، به جهت ناتوانی مالی اینان در غالب موارد، خسارت زیان دیده بدون جبران باقی می ماند و این امر با هدف مسئولیت مدنی که جبران ضرر است تعارض دارد. از سوی دیگر، واژه مسئولیت رنگ و طنین اخلاقی دارد. مسئول به کسی گویند که خطاکاراست و باید مکافات خطایی را که مرتکب شده است ببیند. لذا ضرورت حمایت از زیان دیده و حفظ قواعد اخلاقی موجب شده است که مسئولیت سرپرست صغیر یا مجنون بر مبنای تقصیر نهاده شود؛ بنابراین اگر قیم در اداره اموال مولی‌علیه مرتکب تقصیر شود از لحظه ارتکاب تقصیر، ید امانی او تبدیل به ید ضمانی می‌شود و از آن پس امین فرض نمی‌شود بلکه مسئولیت او به مانند غاصب است. لذا مطابق قواعد عام مسئولیت، غاصب مسئول هر خسارتی است که به مال مورد تصرف وارد شده، حتی اگر این خسارت‌ها منتسب به او نباشد. برخی از این تقصیرات مربوط به حفظ اموال مولی علیه است که بیشتر جنبه حفاظتی و حسابداری دارند و برخی ناظر بر اعمال حقوقی و اجرای آن می‌باشد دارد. بدیهی است که اگر در انجام وظایف خود سستی و تعلل نماید مسئولیت خواهد داشت.