پیش‌بینی مصرف انرژی در بخش کشاورزی ایران

امروزه تولید بخش کشاورزی به اندازه‎ای به‌ نفت و مشتق های آن وابسته گردیده است که هرگونه خلل در تامین انرژی مورد نیاز این بخش به‎گونه‎ای معنادار بر سطح تولید اثر می‎گذارد. آمارها نشان می‎دهند که میزان کل مصرف انرژی در بخش کشاورزی کشور طی سال‎های 88-1370 از 1/33 میلیون بشکه معادل نفت خام به 4/43 حدود 3/1 برابر شده است. صرف‌نظر از وابستگی افزایش تولید به مصرف انرژی بیشتر، چگونگی رابطه میان افزایش تولید و افزایش مصرف انرژی و نیز هدایت مصرف های آتی در مسیرهای متعارف و معقول ضرورت خاصی دارد. در این مقاله برای پیش‌بینی مصرف انرژی‌بخش، نخست به پیش‌بینی میزان ارزش افزوده بخش بر اساس یک مدل arima پرداخته و سپس با توجه به متوسط شدت انرژی دوره (7/0) و سناریوبندی تغییر شدت انرژی در سال‎های آتی بر اساس یک سناریوی مرجع، سه سناریوی مطلوب و دو سناریوی نامطلوب، میزان مصرف انرژی‌بخش تا سال 1410 مورد پیش‌بینی قرار می‎گیرد. با لحاظ کردن هزینه‌های اجتماعی ناشی از افزایش بی‎رویه مصرف انرژی می‎توان مشاهده نمود که چنانچه برنامه‎های صرفه‎جویی انرژی به‎طور هدفمند به مورد اجرا گذاشته نشود، هرساله زیان‌های اقتصادی ناشی از مصرف بالای انرژی در این بخش، خسارت‌های زیست‌محیطی در اثر افزایش انتشار گازهای گلخانه‎ای گسترش می‌یابد و این شرایطی است که برای انرژی‌های مصرفی یارانه نیز پرداخت می‎گردد. به‌منظور بهینه‌سازی مصرف انرژی و کاهش شدت آن در بخش کشاورزی باید راهکارهای مختلفی از جمله صرفه‎جویی در استفاده از انرژی‎های فسیلی و به‎کارگیری انرژی‎های نو مدنظر قرار گیرد.

A Projection of Energy Consumption in Iranian Agriculture Sector

AbstractAgriculture productions are dependent to fossil fuels and other energy resources. Any damage in providing energy in agriculture sector has significant effect on its output productivity. Statisticsshow that the total amount of energy consumption in the agriculture sectorduring 13701388 has increased from 1.33 million barrels of crude oil to 4.43 (equivalent to 1.3 times higher). Petroleum products are the main sources of energy consumed in this sector. Inthis paper, in order to forecast the energy consumption, value added of agriculture sector by anARIMA model has been calculated. Then based on the average energy intensity in existing situation (7.0) andfuture years we forecasted three scenarios for energy consumption (Onefavorable and two unfavorable scenarios) up to 1410.  Highenergy intensity will create social costs and damages to environmental via emission of greenhouse gases. Subsidy payment to energy consumption has led to vulnerability to environmental problem .Inorder to optimize the energy consumption and reduce its intensity in theagricultural sector different strategies should be considered such as decreased in the use of fossilenergy and using new energies.