ورزش و اقتصاد: شناسایی راهکارهای ایجاد درآمد پایدار در ورزش

مقدمه: در این پژوهش شناسایی روش های درآمدزایی پایدار در ورزش همراه با ارائه الگوی راهبردی مد نظر قرار گرفت. روش پژوهش: پژوهش حاضر به صورت آمیخته (کیفی-کمی) صورت گرفت. فرآیند تحقیق در چهار مرحله؛ بخش اول به صورت کیفی و با استفاده از مصاحبه از خبرگان (نظریه داده بنیاد با رویکرد استراوس و کوربین)، بخش دوم استخراج روش های درآمدزایی از مصاحبه، بخش سوم اولویت بندی روش های احصاء شده درآمدزایی پایدار در ورزش و بخش چهارم به تدوین الگوی راهبردی برای توسعه درآمدزایی پایدار در ورزش پرداخته شده است. براین اساس 18 مصاحبه از خبرگان به صورت گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی و جهت ارائه الگوی راهبردی توسعه درآمدزایی پایدار با استفاده از ظرفیت های قانونی از روش تحلیل استراتژیک و تشکیل شورای راهبردی با اجرای 18 مصاحبه از صاحب نظران این حوزه انجام گرفت. یافته ها: در مرحله اول پژوهش، پس از انجام 18 مصاحبه کیفی ابعاد درآمدزایی ورزش شامل 399 کد باز، 5 محور، 18 مقوله و 97 مفهوم به شرح زیر بود. شرایط علی شامل تغییرات نهادی و ساختاری (6 مفهوم)، پتانسیل ورزش (7 مفهوم)، تدوین برنامه منسجم بازاریابی و درآمدزایی(6مفهوم)؛ شرایط زمینه ای شامل تهاتر و استفاده از امکانات و تسهیلات سازمان های همسو (6 مفهوم)، اهمیت ژئوپلیتیک(5 مفهوم)، مدیریت رسانه (5 مفهوم)، آموزش و استفاده مناسب از نیروی انسانی متخصص(8مفهوم)، مدیریت صحیح منابع و صرفه جویی سازکاری مالی شفاف(3مفهوم)؛ عوامل مداخله گر شامل نگاه منفی مدیران (4 مفهوم)، توسعه قانونی و حقوقی (5مفهوم)، شناخت ظرفیت های قانونی (6 مفهوم)، فساد و رانت (4 مفهوم)؛ راهبردهای کنش و واکنش شامل تغییر رویکرد در رویدادهای ورزش (4 مفهوم)، جهان سازی بومی (5 مفهوم)، بکارگیری اصول و قواعد علمی بازاریابی و درآمدزایی (9 مفهوم)؛ پیامدها شامل توسعه جامعه شناسی ورزشی (4مفهوم)، توسعه درآمدزایی در ورزش (5 مفهوم)، توسعه ورزشی (5 مفهوم) بوده است. بخش نهایی پژوهش حاضر ارائه الگوی راهبردی درآمد زایی در ورزش بود. الگوی ارائه شده شامل افق مطلوب شامل ارتقاء جایگاه ورزش در هیات های ورزش، ارتقاء نقش سرمایه گذاری در ورزش در توسعه ورزش؛ ذینفعان کلیدی و نقش هر کدام در این زمینه شامل مجلس شورای اسلامی، مجمع تشخیص مصلحت ،وزارت اقتصاد و دارایی سازمان برنامه و بودجه ،سازمان امور مالیاتی، وزارت علوم تحقیقات و فناوری، وزارت ورزش و جوانان،کمیته ملی المپیک، وزارت آموزش و پرورش، نیروهای مسلح، وزرات امور خارجه، فدراسیون‌های ورزشی؛ چالش های استراتژیک شامل7 چالش استراتژیک در 3 بخش فکری، رفتاری و ساختاری؛ تحلیل راهبردی محیط عوامل تسهیل کننده و بازدارنده در قالب 7 قوت، 15 ضعف، 7 فرصت و 11 تهدید و در بخش راهبردها ، 23 راهبرد در قالب 5 راهبرد so، 7 راهبرد st، 6 راهبرد wo و 5 راهبرد wt تدوین گردید. که در ادامه این راهبردها در قالب سه حیطه راهبردی برندسازی و اعتباربخشی، سیاست و ساختار و توانمندسازی ظرفیت ها قرار گرفتند. بخش نهایی الگو، حوزه و شاخص های کلیدی عملکرد بود که 16 شاخص کلیدی عملکرد در 3 حوزه برندسازی و اعتباربخشی (6 شاخص)، سیاست و ساختار (4 شاخص)، توانمندسازی ظرفیت ها (6 شاخص) ارائه گردید.نتیجه گیری: آنچه در چالشهای استراتژیک و همچنین ضعفهای درآمدزایی به آن اشاره شد ضعف ساختاری در حوزه ورزشی است، لذا پیشنهاد می شود تا شورای اقتصاد با حضور مدیریان کلیدی ورزشی و اقتصادی، مسئولین ذیربط تشکیل و جایگاه ورزش در توسعه اقتصاد ورزش در برنامه های دولت تعیین و دستگاه متولی تعیین و استراتژی های مربوط تدوین گردد. مدیران و صاحبان صنایع می توانند با استفاده مدل های درآمدزایی در ورزش و ارتقای عوامل موثر بر آن موجب تسهیل شدن شرایط درآمدزایی در ورزش شوند.