تحلیل جامع ساز و کارهای پیشگیرانه برای جلوگیری از صوری شدن قرارداد ها بانکی با تاکید بر الزامات حقوقی و اقتصادی

صوری‌سازی قراردادهای بانکی یکی از معضلات اساسی در نظام مالی و حقوقی به‌شمار می‌آید که پیامدهای گسترده‌ای بر ثبات اقتصادی، اعتماد عمومی و کارایی بازارهای مالی دارد. این پدیده، که عمدتاً ناشی از خلاهای قانونی، ضعف در نظارت‌های مالی و انگیزه‌های اقتصادی نادرست است، می‌تواند منجر به تخصیص نامطلوب منابع، افزایش ریسک‌های سیستمی و تضعیف سلامت مالی بانک‌ها شود. پژوهش حاضر، با رویکردی تحلیلی-توصیفی و مبتنی بر بررسی جامع ادبیات نظری و تجربی، به تحلیل ابعاد مختلف صوری‌سازی قراردادها پرداخته و راهکارهایی برای مقابله با آن ارائه می‌دهد. در این راستا، ابتدا مفهوم صوری‌سازی قراردادهای بانکی و علل شکل‌گیری آن بررسی شده و سپس ضرورت ایجاد تعادل میان الزامات حقوقی و اقتصادی در طراحی و اجرای راه حل های پیشگیری از آن، مورد تاکید قرار گرفته است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که پیشگیری موثر از این پدیده مستلزم اتخاذ رویکردی چندبعدی و هماهنگ میان نهادهای ذی‌ربط است. از جمله اقدامات ضروری در این زمینه می‌توان به تقویت نظام نظارت بانکی بر اساس استانداردهای بین‌المللی، اصلاح و به‌روزرسانی قوانین و مقررات بانکی برای رفع خلاهای حقوقی، افزایش شفافیت در فرآیندهای اعتباری، توسعه ابزارهای نوین فناوری مالی جهت نظارت الکترونیکی بر قراردادها، ارتقای سواد مالی و حقوقی مشتریان و مدیران بانکی، و ایجاد نظام‌های انگیزشی برای تشویق رفتارهای شفاف و کاهش انگیزه‌های صوری‌سازی اشاره کرد. علاوه بر این، پژوهش حاضر بر اهمیت هماهنگی و تعامل موثر میان نهادهای نظارتی، بانک‌ها و مشتریان تاکید دارد و نشان می‌دهد که یک نظام مالی سالم مستلزم سیاست‌گذاری منسجم و اجرای دقیق مقررات در سطح کلان است. در نهایت، نتایج این پژوهش می‌تواند به سیاست‌گذاران، نهادهای مالی و قانون‌گذاران در تدوین و اجرای راهکارهای کارآمد برای مقابله با صوری‌سازی قراردادهای بانکی کمک کند و موجب ارتقای سلامت و پایداری نظام بانکی گردد.

a comprehensive analysis of preventive mechanisms to prevent the formalization of banking contracts with an emphasis on legal and economic requirements

the formalization of banking contracts is one of the fundamental challenges in the financial and legal systems, with extensive implications for economic stability, public trust, and the efficiency of financial markets. this phenomenon, primarily driven by legal loopholes, weak financial supervision, and improper economic incentives, can lead to inefficient resource allocation, increased systemic risks, and the weakening of banks financial health. this study, employing an analytical-descriptive approach and based on a comprehensive review of theoretical and empirical literature, analyzes various dimensions of contract formalization and proposes solutions to counteract it. in this regard, the concept of banking contract formalization and its underlying causes are examined, followed by an emphasis on the necessity of balancing legal and economic requirements in designing and implementing preventive measures.the findings of this research indicate that effective prevention of this phenomenon requires a multidimensional and coordinated approach among relevant institutions. essential measures in this regard include strengthening banking supervision systems based on international standards, reforming and updating banking laws and regulations to address legal gaps, enhancing transparency in credit processes, developing innovative financial technology tools for electronic monitoring of contracts, improving financial and legal literacy among customers and bank managers, and establishing incentive systems to promote transparency and reduce the motives for formalization.moreover, this study underscores the importance of coordination and effective interaction between regulatory bodies, banks, and customers, demonstrating that a sound financial system necessitates coherent policymaking and precise enforcement of regulations at the macro level. ultimately, the results of this research can assist policymakers, financial institutions, and legislators in developing and implementing effective strategies to combat the formalization of banking contracts, thereby enhancing the health and sustainability of the banking system.