نوآوری فناورانه مبتنی بر هوش مصنوعی و پیامدهای حقوقی و مالی آن در صنعت بانکداری ایران (مطالعه ای بر عملکرد بانک های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار در تهران)

با پیشرفت فناوری‌های نوین در صنعت بانکداری، نقش هوش مصنوعی (ai) در بهبود عملکرد مالی بانک‌ها به‌طور فزاینده‌ای مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش به بررسی تاثیر نوآوری در فناوری هوش مصنوعی بر عملکرد مالی بانک‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌پردازد. برای این منظور، داده‌های مربوط به 10 بانک ایرانی طی دوره 1390 تا 1400 جمع‌آوری و با استفاده از مدل پانلی و روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (gmm) تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که نوآوری در فناوری هوش مصنوعی تاثیر مثبت و معناداری بر بازده دارایی (roa) بانک‌ها دارد. همچنین، سرمایه نظارتی و اندازه بانک تاثیر مثبتی بر عملکرد مالی نشان داده‌اند، درحالی‌که نسبت وام‌های غیرجاری و کارایی عملیاتی تاثیر منفی و معناداری بر عملکرد بانک‌ها دارند. یافته‌ها حاکی از آن است که بانک‌هایی که سرمایه‌گذاری بیشتری در فناوری‌های هوش مصنوعی انجام داده‌اند، از کارایی عملیاتی بهتری برخوردار بوده و توانسته‌اند بازدهی مالی خود را افزایش دهند. این تحقیق با ارائه بینش‌های عملی و نظری، می‌تواند به سیاست‌گذاران و مدیران بانکی در تدوین راهبردهای مناسب برای بهره‌گیری بهینه از فناوری‌های نوین کمک کند.

technological innovation based on artificial intelligence and its legal and financial consequences in the iranian banking industry (a study on the performance of banks listed on the tehran stock exchange)

with the advancement of new technologies in the banking industry, the role of artificial intelligence (ai) in improving the financial performance of banks has become increasingly important. this research examines the impact of innovation in ai technology on the financial performance of banks listed on the tehran stock exchange. for this purpose, data from 10 iranian banks during the period of 2011 to 2021 were collected and analyzed using a panel model and the generalized method of moments (gmm). the research results show that innovation in ai technology has a positive and significant impact on the return on assets (roa) of banks. furthermore, regulatory capital and bank size have shown a positive impact on financial performance, while the ratio of non-performing loans and operational efficiency have a negative and significant impact on bank performance. the findings indicate that banks that have invested more in ai technologies have experienced better operational efficiency and have been able to increase their financial returns. by providing practical and theoretical insights, this research can help policymakers and bank managers in developing appropriate strategies for optimal utilization of new technologies.”