تبیین اشراقی صدرالدین شیرازی از مقوله «مرگ» در الشواهد الربوبیه

در این پژوهش تبیین اشراقی از مقوله مرگ را مطرح می‌کنیم و می‌کوشیم با تبیین مبانی صدرایی بر اساس علم‌النفس و با روش تحلیلی‌توصیفی به این حقیقت توجه کنیم که نفس دارای جوهر «نوری» در عالم اعلا و جوهر «ناری» در عالم ادنا است و مبدا پیدایش قوای جسمانی و مادّه برای هر حقیقتی در عالم آخرت است. صدرالدین شیرازی با تعمیم در معنای مرگ، مفهوم جدیدی از آن مطرح می‌کند که همان فانی‌شدن هر سافل در عالی است. او سریان مرگ را در کل پیکره نظام هستی یادآور می‌شود و در نهایت نتیجه می‌گیرد که عالم تکوین در باطن دارای تنوع دم‌به‌دم از زوال و فعلیت است و حقیقت مرگ جداشدن اوصاف شیء است نه ذات شیء؛ همچنین، قاعده اساسی در ظهور مرگ، انهدام بنای ظاهری دنیوی است که ناریّت نفس با نفخ عزرائیلی خاموش می‌شود و نفس به عالم قُدس قدم می‌گذارد.

sadr al-din shirazi’s illuminating explanation of death in al-shawahed al-robubiyyah

explaining sadra’s principles based on psychology and using descriptive analytical method, we propose an illuminating explanation of death and try to deal with the fact that the soul has light essence in the higher world and fiery essence in the lower world, and that the origin of material and physical forces for everything is in the hereafter. by generalizing the meaning of death, sadr al-din shirazi introduces a new concept, which is the annihilation of the inferior being in the higher being. he expresses the flow of death in the whole body of the universe, and finally concludes that the universe inwardly has a constant variety of decay and actuality, and that the truth of death is the separation of the attributes, not the essence. in addition, he believes that the basic rule in the emergence of death is the destruction of the apparent structure of the world, according to which, the fiery existence of the soul is extinguished by azraeli blowing and the soul enters the holy world.