پارادوکس صدق شرطی لزومی جزئیه با هر مقدم و تالی

در سنت منطق سینوی، منطق شرطیات جایگاه ویژه‌ای دارد. در این سنت درباره شرایط صدق جملات شرطی و شرایط انتاج قیا‌س‌های با مقدمات شرطی نظرات مختلفی ارایه شده است. یکی از مهم‌ترین منطق‌دانان سینوی که درباره این بخش از منطق سخن گفته شمس‌الدین سمرقندی است. یکی از مباحث خاص سمرقندی در باب شرطیات درباره شرایط صدق شرطی لزومی جزئیه است. تحلیل او درباب این نوع از شرطی‌ها سرانجام به محدودکردن تعداد قیاس‌های شرطی انجامید. در مقاله حاضر آرای سمرقندی درباره شرایط صدق شرطی­های لزومی جزئیه را با نظرات فخرالدین رازی و عبدالله گیلانی در همین باب مقایسه کرده‌ و نشان داده‌ام که منشاء اختلافات بین این منطق‌دانان, تفاوت تفسیر آنها از متون ابن­سینا درباره سور شرطی است.  

the paradox of the truth of singular cogent hypotheticals with any antecedents and consequents

hypothetical logic has a special place in the tradition of avicennan logic. in this tradition, various opinions have been presented about the conditions of the truth of hypothetical sentences and the conditions of syllogisms with hypothetical premises. one of the most prominent avicennan logicians who discussed it is shams al-dīn samarqandī.  the truth of singular cogent hypotheticals is a special topic of samarqandī about hypotheticals. his analysis of this type of hypotheticals finally led to limiting the number of hypothetical syllogisms. in this article, i compare the opinions of samarqandī about the conditions for the truth of singular cogent hypotheticals with the opinions of fakhruddīn rāzī and abdullah jīlanī. i show that the origin of the differences between these logicians is the difference in their interpretations of avicenna's texts about quantifiers of hypotheticals.