اعتبارسنجی روایات تفسیر الدر المنثور

مهم ترین اثر تفسیری جلا الدین سیطوطی (م911ق)، اندیشمند شافعی زیسته در نیمه دوم قرن نهم و اوایل قرن دهم، الدر المنثور است. این تفسیر آکنده از اخبار را باید از جهت گستردگی گزارش‌ها از پیامبر اکرم(ص)، اصحاب، تابعان و تابعانِ تابعان، تفسیری بی‌نظیر دانست. از دیدگاه سیوطی شرح معانی قرآن جز از راه نقل، رای محض به‌شمار می‌رود. بسیاری از اندیشمندان بر این باورند که سیوطی بدون توجه به اعتبار روایات، غث‌وثمین را در الدر المنثور گرد آورده و آن را نیازمند پالایش صحیح از سقیم کرده است. حال پرسش آن است که روایات این تفسیر در نزد مولف و صاحب‌نظران، چه بهره‌ای از اعتبار را دارا است؟ از بررسی دیدگاه‌های سیوطی چنین برداشت می‌شود که او اخبار دارای سند متصل و موجود در منابع معتبر را شایسته پذیرش می‌داند. بهره‌مندی از تفاسیر و آثار حدیثی محدثان متقدم، استناد به منابع معتبر و گوناگون با هدف افزایش اعتبار خبر، پرهیز از نقل اخبار ضعیف یا فاقد سند از منابع معتبر، گزارش ضعف سند به ‌تشخیص خود یا به‌ نقل از صاحب‌نظران بر درستی این برداشت گواهی می‌دهد؛ اما فراوانی اخبار ناصواب همچون اخبار تحریف و اسرائیلیات در این تفسیر، نشان‌دهندۀ خدشه در معیارهای مولف در پذیرش خبر است. 

validity of the hadiths of tafsir al-dur al-manthur

the most important exegetical work of jalal al-din siyuti (911 ah), a shafi'i thinker who lived in the second half of the ninth century and the beginning of the tenth century, is al-dur al-manthur. this commentary, full of news, should be considered a unique commentary due to the wide range of reports from the holy prophet (pbuh), his companions, followers and followers of the followers. from siyuti's point of view, explaining the meanings of the qur'an except through narration is considered pure opinion. many thinkers believe that siyuti, regardless of the validity of the hadiths, collected ghasth wathmin in al-dur al-manthur and made it necessary to refine it correctly from saqim. now the question is, what credibility do the narrations of this interpretation have in the eyes of the author and experts? from the examination of siyuti's views, it is understood that he considers news with attached documents and available in reliable sources as worthy of acceptance. benefiting from the interpretations and hadith works of the advanced muhaddith, quoting reliable and various sources with the aim of increasing the credibility of the news, avoiding quoting weak or undocumented news from reliable sources, reporting the weakness of the document by self-diagnosis or by quoting from experts testifies to the correctness of this perception; however, the abundance of incorrect news such as distorted news and israelite news in this commentary indicates a violation of the author's standards in accepting the news.