ارزیابی ظرفیت های بازارهای عرضه کننده و متقاضیان مناسب محصولات فناورانه برای ایران

با توجه به اهمیت صنایع فناورانه و نقش تجارت در رشد و توسعه کشورها، در این پژوهش موقعیت ساختاری ایران و شرکای تجاری عمده آن در صادرات و واردات محصولات فناورانه در شبکه تجارت بین الملل بررسی شده است. سپس، با ساختن شاخصی ترکیبی از شاخص های ساختاری شبکه به روش تحلیل مولفه های اساسی، بازارهای اصلی عرضه و متقاضیان عمده محصولات فناورانه در شبکه تجارت این کالاها معرفی و جایگزین هایی برای آن ها معرفی شد که این کشورها منجر به بهبود موقعیت ساختاری ایران در شبکه تجارت بین الملل، کاهش اثرات تحریم ها و یا حداقل حفظ موقعیت کنونی ایران در شبکه تجارت بین الملل خواهد شد. نتایج حاکی از آن است که برقراری ارتباط و یا تقویت واردات از کشورهای آسیای شرقی، جنوب شرقی آسیا، اقیانوسیه و کشورهای اروپایی از جمله چین، ژاپن، هنگ کنگ، جمهوری کره، مالزی، سنگاپور، استرالیا و آلمان به بهبود موقعیت ساختاری ایران در شبکه تجاری کمک می کنند. همچنین، کشورهای آسیای شرقی و اقیانوسیه به عنوان مقاصد پیشنهادی برای صادرات معرفی شده اند. شرکای کنونی ایران در بخش صادرات در زمره کشورهای قدرتمند شبکه تجاری نبوده و این منجر به تضعیف موقعیت ساختاری ایران در شبکه تجارت بین الملل شده است. بنابراین، در صورتیکه تحریم ها تشدید شوند و ایران نتواند با کشورهای اصلی شبکه ارتباط بگیرد یا شرکای کنونی نخواهند ارتباط خود را با آن ادامه دهند، پیشنهاد می شود ایران رابطه تجاری خود را با کشورهای هند، روسیه، ایتالیا، امارات متحده عربی، ترکیه، سوئیس و قزاقستان و یا کشورهای مشابه آن ها ارتباط تجاری برقرار کند تا بتواند موقعیت ساختاری خود را حداقل حفظ کند.