فرصت‌ها و چالش‌های همکاری اقتصادی و تجاری ایران و روسیه مبتنی بر آراء نخبگان سیاسی و اقتصادی

همواره حوزه همسایگی جزو اولویت‌های همکاری برای هر کشوری به‌خصوص در موضوع اقتصاد و تجارت است. مشابهت فرهنگ، سبک زندگی و الگوی مصرف مردمان حوزه همسایگی بستر مناسبی برای توسعه همکاری‌ها فراهم می‌کند. ایران کشوری است با پانزده همسایه که بیشتر این کشورها عمده نیازهای خود را از مسیر واردات تامین می‌کنند. همین مسئله فرصت مغتنمی را پیش روی ایران قرار داده است که بتواند با برنامه‌ریزی و استفاده هدفمند از ظرفیت همسایگی برای تامین حداکثری منافع ملی اقدام کند. روسیه قدرتمندترین همسایه ایران است که به دلیل تهدیدها و منافع مشترک بین‌المللی و منطقه‌ای، مواضع مشابهی در مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی با ایران دارد و به‌تبع آن روابط سیاسی حسنه‌ای نیز میان دو کشور ایران و روسیه برقرار است و توافقنامه‌های همکاری متعددی میان دو کشور امضاشده است. علاوه بر موقعیت جغرافیایی ویژه دو کشور ایران و روسیه، حجم تجاری نسبتا بالا با جهان و توانمندی‌های روسیه به‌خصوص در حوزه تکنولوژی برتر و صنایع سنگین زمینه مناسبی را برای همکاری‌های اقتصادی و فنی دو کشور به وجود آورده است. بیشتر پژوهش‌های صورت گرفته در خصوص روابط اقتصادی ایران و روسیه با فرضیه رقابت تجاری میان ایران و روسیه صورت گرفته‌اند. اما این پژوهش ضمن نفی این فرضیه به دنبال بررسی چالش‌ها و فرصت‌های همکاری میان ایران و روسیه از منظر نخبگان سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، با تکیه‌بر روش توصیفی-تحلیلی و مصاحبه نیمه ساختمند و ارائه پیشنهادهای سیاستی برای توسعه همکاری‌ها به‌منظور استفاده حداکثری از ظرفیت همسایگی میان دو کشور است.