دورنمای توسعه اقتصادی ترکمنستان در آسیای مرکزی و منافع جمهوری اسلامی ایران

در میان کشورهای آسیای مرکزی، ترکمنستان بدلیل دارا بودن پیوندهای عمیق تاریخی و فرهنگی، همسایگی و موقعیت جغرافیایی و ترانزیتی مناسب و همچنین داشتن ذخائر انرژی برای ایران اهمیت پیدا کرده است. در طرف مقابل، عدم دسترسی به آبهای آزاد، بسته بودن و دوری از بازارهای بزرگ مصرف انرژی مانند اتحادیه اروپا و شرق، محدودیت‌هایی را برای عشق آباد فراهم کرده است. وجود مرزهای فراوان با ایران و بهره‌مندی کشورمان از کلیومترها ساحل در خلیج فارس و دریای عمان باعث شده تا همکاری با ایران برای عشق آباد نیز دارای ارزش مهمی باشد. به همین دلیل پس از فروپاشی شوروی و استقلال کشور ترکمنستان مناسبات میان تهران و عشق آباد وارد فاز جدیدی می‌شود و رفته رفته بر کمیت و کیفیت آن نیز افزوده شده است. هرچند عوامل و بازیگران فرامنطقه‎ای در طی این سال‌ها دست از تلاش برای کاهش مناسبات این دو کشور برنداشته‌اند و در برهه‌هایی نیز می‌توان گفت تا حدی موفق عمل کرده‌اند؛ اما به طور کلی آنچه که دو کشور را به ارتباط بیشتر با یکدیگر سوق می‌دهد علاوه بر علقه‎های تاریخی و فرهنگی، نیازمندی‌ها ترانزیتی متقابل و مکمل می باشد که تابع شرایط ژئوپلتیکی منطقه‌ای و بین‌المللی است. نوشته حاضر با روش کمی و کیفی، در صدد بررسی روابط اقتصادی ایران و ترکمنستان با تاکید بر روابط ترانزیتی و ارائه راهکارهایی برای توسعه همکاری های دو جانبه می باشد.