مقایسه پارامترهای تغییر شکل‌پذیری حاصل از روش‌های ژئوتکنیکی و ژئوفیزیکی در خاک‌ریز دانه

معمول‌ترین آزمایش‌های برجا جهت تعیین پارامترهای مهندسی به دو روش ژئوفیزیکی و ژئوتکنیکی انجام می­گیرد. آزمایش نفوذ استاندارد (spt) یکی از معمول­ترین آزمایش­های برجای ژئوتکنیکی بوده که به دلیل سادگی و هزینه پایین استفاده از آن در تعیین پارامترهای مهندسی خاک­هایمختلف،به‌ویژه خاک­های ریزدانه رسی، سیلتی، ماسه­ای و شن ریزدانه گسترش چشمگیریپیداکرده است. آزمایش پرسیومتری منارد (pmt) یکی دیگر از آزمایش­های برجا است که برای تعیین پارامترهای مهندسی تمام گروه­های خاکی و همچنین سنگ­های ضعیف،مخصوصاً پارامترهای تغییرشکل‌پذیریمورداستفاده قرار می­گیرد. لیکنبه دلیل هزینه نسبتاً بالا و مشکلات حین انجام، علیرغم اخذ نتایج دقیق­تر توسعه کمتری نسبت به آزمایش نفوذ استاندارد پیداکرده است. یکی از معمول‌ترین روش­های ژئوفیزیکی جهت تعیین پارامترهای تغییر شکل­پذیری،به‌ویژه در مناطق شهریبه دلیل از بین بردن نوفه (noise)، آزمایش لرزه­ای درون­چاهی (downhole) است، که اندازه­گیری­ها در این روش در کرنش­های پایین انجام می­پذیرد.در این مطالعه تعداد 18 گمانه اکتشافی در آبرفت­های ریزدانه شهر قم حفاری‌شده است، که علاوه بر آزمایش پرسیومتری و آزمایش نفوذ استاندارد در تمامی گمانه­ها،آزمایش لرزه­ای درون­چاهی نیز در 8 گمانه انجام پذیرفت. نتایج حاصل از آزمایش­هایذکرشده با یکدیگر مطابقت و ضمن مقایسه انواع توابع، بهترین تطابق موجود بینآن‌هابه‌صورت روابط تجربی پیشنهاد شد. بدین ترتیب ضریب همبستگی بینn-spt حاصل از آزمایش نفوذ استاندارد با مدول پرسیومتریemو فشار حدیplبه‌دست‌آمده از آزمایش پرسیومتری به ترتیبr = 0.87 و r = 0.84، همچنین ضریب همبستگی بینn-spt با سرعت موج‌برشیvs حاصل از آزمایش لرزه­ای درون­چاهیr = 0.85 و ضریب همبستگی بین مدول دینامیکی حاصل از روش لرزه­ای با مدول پرسیومتریr = 0.78پیش‌بینی‌شده است. درنهایت این روابط با روابط پیشنهادی توسط محققین مختلف در نقاط مختلف دنیا مقایسه شده و موردبررسی قرارگرفته است.‏