مطالعه مقایسه‌ای الگوهای بومی‌سازی شده گذار انرژی در اروپا و آسیا؛ ارائه مدل بومی ایران

پس از جنگ اوکراین، گذار انرژی جهانی با تاکید بر آسیب‌پذیری امنیت انرژی کشورهای وابسته به واردات، سرعت بیشتری یافت. واردکنندگان عمده انرژی در شرق و غرب برای دسترسی به منابع و معادن رقابت می‌کنند و ابرقدرت‌های نفتی مانند عربستان سهم تجدیدپذیرها را افزایش می‌دهند. کشورهای اروپایی برای استقلال از روسیه به سرعت به سمت انرژی‌های پاک حرکت کردند و هر کدام با چالش‌های خاص خود از جمله جغرافیا، تقاضا، محیط زیست و نیاز به حامل‌های انرژی تجدیدپذیر مواجه شدند. این کشورها الگوهای بومی در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر ارائه دادند. ترکیه نیز در گذار انرژی و توسعه منابع تجدیدپذیر پیشرفت‌های قابل توجهی داشته است. عربستان با استراتژی‌های ملی مانند ابتکار سبز سعودی و اقتصاد چرخه‌کربن، و نیجریه با اصلاحات برق و جذب تامین مالی داخلی و بین‌المللی، در گذار انرژی فعالیت می‌کنند. این پژوهش راهبردهای سه کشور اروپایی (آلمان، فرانسه، هلند) و سه کشور نوظهور (ترکیه، عربستان سعودی، نیجریه) را بررسی و مقایسه می‌کند تا وجوه قابل استفاده برای مدل بومی گذار انرژی در ایران را شناسایی کند. نتایج نشان می‌دهد که مدل بومی گذار انرژی در ایران می‌تواند شامل تقویت چارچوب قانونی، تدوین استراتژی جامع ملی، حل و فصل تحریم‌های بین‌المللی، اجرای مشوق‌های مالی قوی، و مدرن‌سازی شبکه انرژی باشد.