کاربرد بلاکچین و هوش مصنوعی در حسابداری و حسابرسی: تحلیل کتاب‌سنجی

دو فناوری نوظهور یعنی هوش مصنوعی و بلاکچین، نه‌تنها مبنای تحولاتی عمیق در ساحت عمل، بلکه موضوع مطالعاتی وسیع در ادبیات حسابداری و حسابرسی نیز بوده که در سالهای اخیر با روند فزاینده‌ای در حال تعقیب است. همین امر، ترسیم شبکه فکری و مفهومی، و ایضاً تحلیل روابط و ارکان ‏پژوهش را به‌منظور آشکارسازی وضعیت گذشته، حال و آینده این حوزه بین‌رشته‌ای و پرکار را ضرورتی اجتناب‌ناپذیر می‌نماید. در این راستا، پژوهش حاضر، ضمن اتخاذ تکنیک کتاب‌سنجی، به تجزیه‌وتحلیل نظام‌مند 710 مقاله منتشره تا سال 2024 میلادی در مجلات نمایه شده در آخرین فهرست منتشره توسط شورای روسای دانشکده‌های علوم بازرگانی استرالیا می‌پردازد. شمار پژوهش‌های این حوزه از سال 2018 افزایش چشمگیری داشته، به‌طوری‌که در آخرین سال از بازه مورد بررسی، تعداد مقالات منتشره رشد حدود 80 درصدی را نشان می‌دهد که گواه اقبال گسترده پژوهشگران به این حوزه است. کلیدواژگان بلاکچین، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، رمز ارز، یادگیری عمیق، شبکه عصبی، بیت کوین، تحلیل شناسی داده، تحلیل متنی و قراردادهای هوشمند، ده کلیدواژه پرتکرار در تحقیقات این حوزه می‌باشند. همچنین، مقاله محتوای اطلاعاتی بیانیه‌های پیش‌بینی‌کننده در گزارش‌های شرکتی: یک رویکرد یادگیری ماشین با استفاده از بیز ساده با 751 استناد، پر استنادترین مقاله این حوزه است. میکلوس واسارهلی با تعداد 968 استناد و 16 سند، پراستنادترین و همچنین پرکارترین نویسنده این حوزه می‌باشد. کشور آمریکا با تعداد 8859 استناد و 266 سند، پراستنادترین و همچنین پرکارترین کشور در این حوزه می‌باشد. همچنین، دانشگاه کالیفرنیا جنوبی با 6 سند، پرکارترین دانشگاه و دانشگاه روتگرز با 743 استناد، پراستنادترین دانشگاه بوده است. و دست آخر، مجله بین‌المللی سیستم‌های هوشمند در حسابداری، مالی و مدیریت، با 84 سند و 2272 استناد، پرکارترین و پراستنادترین مجله بوده است. یافته‌ها و نتایج این پژوهش، ذینفعان عرصه پژوهش را در سطوح مختلف از پژوهشگران برای تصمیمات مربوط به ‏انتخاب زمینه‌های پژوهشی فعال و آینده‌دار و تعیین همکاران و موسسات علمی و مجلات مناسب، تا ‏نهادهای علمی را در رصد و ارزیابی روابط و روندهای متغیرهای کتاب‌سنجی (در سطوح نویسنده، ‏دانشگاه، و مجله) در راستای سیاستگذاری علمی و ارزیابی عملکرد پژوهش‌های این حوزه خطیر یاری ‏می‌کند.

application of blockchain and artificial intelligence in accounting and auditing: a bibliometric analysis

the emerging technologies of artificial intelligence (ai) and blockchain have not only formed the basis of profound transformations in practice but have also become the subject of extensive research in accounting and auditing literature, with a rapidly growing trend in recent years. this has made it essential to map the intellectual and conceptual networks, as well as analyze research relationships and frameworks, to reveal the past, present, and future state of this interdisciplinary and highly active field. to this end, the present study employs bibliometric techniques to systematically analyze 710 articles published up to 2024 in journals indexed in the latest list released by the australian business deans council (abdc). research in this field has seen a significant increase since 2018, with the number of published articles in the most recent year of the study period showing an approximately 80% growth—a testament to the widespread interest of researchers in this domain. the most frequently recurring keywords in this research area include blockchain, artificial intelligence, machine learning, cryptocurrency, deep learning, neural networks, bitcoin, data analytics, text mining, and smart contracts. additionally, the paper the informational content of predictive statements in corporate reports: a machine learning approach using naïve bayes stands as the most-cited article in this field, with 751 citations. miklós vasarhelyi, with 968 citations and 16 publications, is the most-cited and most prolific author in this domain. at the country level, the united states leads with 8,859 citations and 266 publications, making it the most-cited and most productive nation in this research area. among institutions, the university of southern california is the most prolific with 6 publications, while rutgers university is the most-cited with 743 citations. finally, the international journal of intelligent systems in accounting, finance & management emerges as the most influential journal, with 84 publications and 2,272 citations, ranking as both the most productive and most-cited outlet. the findings and results of this study provide valuable insights for stakeholders at various levels—from researchers making decisions on selecting active and promising research areas, identifying potential collaborators and suitable academic institutions and journals, to academic organizations monitoring and evaluating bibliometric trends (at the author, university, and journal levels) for policy-making and performance assessment in this critical research domain.