چالش صندوق اختصاصی بازارگردانی در وصول مطالبات سود سهام خزانه و نحوه انعکاس آن در گزارش های حسابرسی

هدف از انجام این مطالعه بررسی چالش های موجود در صندوق های اختصاصی بازارگردانی در خصوص وصول مطالبات سود سهام ناشرانی است که سهام خود را در اختیار این صندوق ها قرار داده اند. مطابق دستورالعمل سازمان بورس اوراق بهادار، سهام مذکور در دفاتر ناشر به عنوان سهام خزانه ثبت می شود و در مواقع تقسیم سود، سودی به آن تعلق نمی‌گیرد. اما به موجب نسخه اصلاحی آیین نامه خرید، نگهداری و عرضه سهام خزانه مصوب 16/03/1402 شورای عالی بورس، بند عدم تعلق سود به سهام خزانه حذف گردیدکه پیرو آن در زمان تصویب سود تقسیمی در مجمع عمومی عادی ناشر، در نرم افزار صندوق های سرمایه گذاری اختصاصی بازارگردانی این سود لحاظ شده و از این بابت مطالبات سود سهام دریافتنی در دفاتر صندوق شناسایی می‌شود اما برخی ناشران مطابق دستورالعمل سازمان بورس اوراق بهادار و نسخه ابتدایی آیین نامه مذکور معتقدند که سود به سهام خزانه تعلق نگرفته و این موضوع موجب ایجاد چالش برای صندوق های اختصاصی بازارگردانی می‌شود و عدم وصول مطالبات ایجاد شده به عنوان بند عدم رعایت در گزارش حسابرس ارائه می‌گردد. این مطالعه به شیوه اسنادکاوی اقدام به بررسی قوانین و مقررات مرجع، ابلاغیه ها و بخشنامه های سازمان بورس و اظهارنظر حسابرس در خصوص صورت های مالی سالانه 107 صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازارگردانی پرداخته است. یافته های این مطالعه حاکی از آن است که از 107 صندوق اختصاصی بازارگردانی تعداد 35 صندوق (32%) با چالش تاخیر در وصول مطالبات سود سهام دریافتنی روبه رو بوده اند به طوری که 3.11% از ارزش دارایی های صندوق های مذکور به صورت مطالبات معوق در پایان سال مالی باقی مانده است و حسابرس مستقل این موضوع را در قسمت موارد عدم رعایت در گزارش حسابرسی خود ارائه نموده است.

the challenge of market making investment funds in collecting treasury dividend claims and how to reflect it in audit reports

the purpose of this study is to examine the challenges faced by dedicated market-making funds in collecting dividend receivables from issuers whose shares have been allocated to these funds. according to the securities and exchange organization (seo) regulations, such shares are recorded as treasury stocks in the issuer s books and do not receive dividends during distribution. however, based on the revised version of the regulations on the purchase, holding, and offering of treasury shares, approved by the supreme council of the stock exchange on 06/06/2023, the clause regarding the non-entitlement of treasury shares to dividends was removed. consequently, when dividends are approved in the issuer’s general assembly, the investment software of dedicated market-making funds accounts for this dividend, recognizing dividend receivables in the fund s books. however, some issuers, adhering to the initial version of the regulations and seo guidelines, argue that treasury shares are not entitled to dividends, leading to challenges for dedicated market-making funds. the non-collection of these receivables is reported as a compliance issue in the auditor’s report. this study employs a document analysis approach, reviewing relevant regulations, directives, and circulars issued by the seo, as well as auditors opinions on the annual financial statements of 107 dedicated market-making investment funds. the study s findings indicate that out of 107 dedicated market-making funds, 35 funds (32%) faced delays in collecting dividend receivables. as a result, 3.11% of the total asset value of these funds remained as overdue receivables at the end of the fiscal year. independent auditors have reported this issue under non-compliance items in their audit reports.