بررسی مبانی قرآنی شخصیت انسان با رویکرد تطبیقی اندیشه‌های تفسیری مقام معظم رهبری و آیت‌الله جوادی آملی

از مهم‌ ترین مباحث انسان شناسی موضوع شخصیت است که تاکنون پژوهش های اندکی به بررسی آن از منظر قرآن کریم پرداخته‌اند . علاوه بر آن ، هر یک از نظریه پردازان با توجه به درک خود تعریف متفاوتی از شخصیت ارائه داده‌اند و همین مسئله ابهامات زیادی را در این حوزه بوجود آورده است. یکی از راه حل‌های از بین بردن ابهامات، مراجعه به متون دینی است، زیرا در این متون، می توان مبانی شخضیت انسان را استخراج نمود و به همه ساحت های وجودی اعم از مادی و غیرمادی پرداخت. در این مقاله با کاربست روش توصیفی- تحلیلی ، مبانی شخصیت انسان از منظر آموزه‌های قرآن کریم با رویکرد تطبیقی اندیشه های مقام معظم رهبری و آیت الله جوادی آملی بررسی شده است. یافته‌‌های تحقیق نشان می‌دهد شخصیت انسان به معنای ملکات نفسانی و به مثابه‌ی زیر ساخت و علت درونی رفتار انسان است که زمینه‌ های شکل‌گیری آن را بُعد درونی مثل مادی، ماورائی و محیط غیر قابل کنترل و بُعد بیرونی مثل محیط قابل کنترل و رفتارهای اختیاری انسان شکل می‌دهد که برخی اکستابی و برخی غیر اکستابیظف ولی تاثیرگذار است.

examining the qur’anic foundations of human personality with a comparative approach of the exegetical thoughts of the supreme leader and ayatollah javādi ᾱmoli

one of the most important topics in anthropology is the concept of personality, yet there has been limited research examining it from the perspective of the qur’an. moreso, each theorist has provided a different definition of personality based on their understanding, leading to significant ambiguities in this field. one of the solutions to eliminate these ambiguities is to refer to religious texts, as they can help extract the religious foundations of human personality and address all aspects of human existence, both material and immaterial. this article employs a descriptive-analytical method to examine the foundations of human personality from the teachings of the qur’an, with a comparative approach to the exegetical thoughts of ayatollah sayyid ali khamenei and ayatollah abdullah javādi ᾱmoli. the findings of the research indicate that human personality, understood as moral qualities, serves as the underlying structure and internal cause of human behavior. its formation is influenced by both internal factors, such as the material, metaphysical, and uncontrollable environment, and external factors, such as the controllable environment and voluntary behaviors, some of which are acquired while others are innate