شهرسازی در جمهوری ترکیه؛ اصلاحات دولتی در برابر ضعف نسبی یادگیری از جامعه

این مقاله بخشی از مطالعه‌ای بزرگ‌تر بوده که به بررسی شهرسازی در کشورهای غیرانگلیسی‌زبان می‌پرداخته است. با توجه به کمبود منابع به زبان فارسی یا انگلیسی تجربه‌های این کشورها (که در موارد زیادی ‌مسائل مشترکی با ایران دارند) کمتر در دسترس خوانندۀ ایرانی قرار دارد. در این راستا، این مقاله با تمرکز بر کشور همسایه، ترکیه، تلاش بر این دارد که ویژگی‌های برنامه‌ریزی شهری را در این کشور شناسایی، و کمبودها و مشکلات آن را معرفی کند. این مقاله افزون بر هدف یادشده امکانی برای مطالعۀ تطبیقی فراهم می‌آورد. برای ایجاد امکان ارزیابی و تطبیق از چهارچوب چهارگانۀ فریدمن برای دسته‌بندی روش‌های شهرسازی استفاده می‌شود. مرور منابع در قالب روایی و منطبق با تاریخ معاصر اواخر عثمانی و ترکیه انجام می‌گیرد. در چهارچوب این روایت، شیوه‌های شهرسازی از منابع تخصصی (و محدود و پراکنده) به زبان انگلیسی و گاه با استفاده از شواهد و اخبار رسانه‌ای و مرور آنها بیان می‌شوند و در پایان با استفاده از چهارچوب نظری معرفی‌شده تحلیل می‌شوند. براین‌اساس، کمبودهای مهم شهرسازی ترکیه و پیشنهادهایی برای رفع آن به بحث گذاشته می‌شود که مهم‌ترین آن ضعف در یادگیری از جامعه و اصرار یک‌جانبه بر اصلاحات دولت‌مدار، بدون توجه کافی به فرهنگ زمینه، دانسته شده است.

urbanization in the republic of türkiyestate reforms against the relative weakness of learning from society

this article is part of a larger study that examines urbanization in non-english speaking countries. due to the lack of sources in farsi or english, the experiences of these countries (which in many cases have common issues with iran) are less accessible to iranian readers. in this regard, this article, focusing on the neighboring country of turkey, has tried to identify the characteristics of urban planning in this country and introduce its shortcomings and problems. this article can provide a possibility for a comparative study in addition to the mentioned goal. to create the possibility of evaluation and adaptation, friedman’s quadruple framework is used to categorize urban planning methods. the review of sources is done in a narrative format and by the contemporary history of late ottoman and turkey. in the framework of this narrative, urban planning methods are expressed from specialized (and limited and scattered) sources in english and sometimes using evidence and media news and reviewing them, and at the end, they are analyzed using the introduced theoretical framework. based on this, the important shortcomings of turkey’s urban planning and suggestions to solve them are discussed, the most important of which is the weakness in learning from the society and unilateral insistence on state-led reforms without paying enough attention to the background culture.