حجیت و جواز قرائات از دیدگاه آیت‌الله العظمی فاضل لنکرانی و آیت‌الله معرفت

موضوع حجّیت و جواز قرائات در استنباط شریعت، از اساسی‌ترین مسائل قرآن است. تعیین قرائتِ حجّت، زمینه‌‌ی استنباط معارف را فراهم می‌سازد و درصورتی‌که هیچ قرائتی حجت نباشد، به ادله‌ی دیگر رجوع می‌شود. در این میان، برخی علماء منکر حجیّت و گروهی دیگر حجیّت قرائات را پذیرفته و یا قرائت حجّت را منحصر در قرائت حفص دانستند. این مقاله با روشی توصیفی به تبیین و تطبیقِ دیدگاه‌ آیت‌الله العظمی فاضل لنکرانی و علامه معرفت در مورد حجیت و جواز قرائات پرداخته است. از نظر آیت‌الله العظمی فاضل، دلیل عدم حجیت، بر فرض تواترِ قرائات، تعارض دلالی آن‌ها، و بر فرض عدم تواتر، اجتهادی بودنِ قرائات است. البته تقریر ائمه(ع) دلیل بر جواز قرائاتِ معروف در آن زمان است. از سویی آیت‌الله معرفت، قرائت حفص از عاصم را به‌دلیل موافقت با ثبت معروف، لغت فصیح و عدم تعارض با دلیل قطعی، حجّت و جائز دانستند.