دیدگاههای تحدی در بلاغت با تاکید بر نظریه آیت‌الله العظمی فاضل لنکرانی(ره)

بارزترین شاخۀ علوم‌قرآنی، موضوع اعجاز و به تبع آن، بررسی در حیطۀ همانندآوری و دعوت به تحدی بوده است. مساله انحصار تحدی در وجه بلاغت، به‌عنوان یکی از وجوه تحدی، درطول تاریخ مورد تضارب آراء و اختلاف دانشمندان قرارگرفته. روشن شدن این مساله، موجب توسعه قلمرو تحدی و پاسخ به شبهات گردیده است. عده‌ای از محققین براساس شرایط عصر نزول، درک و ظرفیت مخاطبان آن عصر، تنها وجه تحدی را جنبه بلاغت دانسته‌اند و عده‌ای دیگر در مقام پاسخ به این گروه برآمده و انحصار تحدی بر یک وجه را، موجب محدودیت در قلمرو تحدی قرآن دانسته‌اند، که این امر با هدف نزول قرآن همخوانی ندارد و معتقدند دعوت به تحدی در زمینه‌های مختلفی صورت گرفته است. در این میان قرآن‌پژوهانی همانند آیت‌الله العظمی فاضل نظریه میانه‌ای را برگزیده و قائل به تفکیک در آیات تحدی شده است و با تحلیلی درخور توجه درصدد بیان مساله برآمدند. مقاله حاضر پس از بیان آراء دانشمندان، به بررسی مبنای نظری آیت‌الله العظمی فاضل در انحصار تحدی بلاغی آیات 38 یونس، 13 و14 هود پرداخته و در ادامه به ارزیابی دیدگاه‌ها پرداخته است.