ریشه‌شناسی داستان حاملان عرش خداوند در متون عربی بر پایه‌ی نجوم و بازتاب آن در آثار هنری ایران

این مقاله کوشیده است، ضمن معرفی اجمالی روش آیکونوگرافی، داستان حاملان عرش خداوند در متون عربی (اسلامی) و بازتاب آن در نگاره‌های ایرانی را با بکارگیری ضوابط این روش تحلیل نماید. بدین ترتیب دو مرحله‌ی راهبردی از این روش یعنی توصیف و تحلیل آیکونوگرافیک را به آزمون گذاشته است. هدف از این پژوهش ریشه‌شناسی داستان حاملان عرش خداوند در متون عربی و نشان دادن بازتاب آن در آثار هنری ایران است. مطالعه اثر هنری و نیل به معنای مستتر در آن فراتر از تجربه‌ی عملی ما از وقایع بلکه نیازمند آگاهی و تسلط به دانش مکتوب و اصولی است، که ریشه در ابعاد سازنده‌ی آن اثر دارد؛ از این رو در مرحله‌ی نخست با شناسایی نقش مایه‌ها و مطالعه‌ی روابط آن‌ها در جهت شناسایی موضوع و معنای اولیه اثر، با مراجعه به تاریخ سبک، صحت دریافت اولیه آزموده شده است. بدین ترتیب پس از درک اولین مرحله‌ی معنایی با مراجعه به متون مرتبط با موضوع اثر هنری به تحلیل مضمونی اثر پرداختیم. در نهایت نشان داده می‌شود، که داستان حاملان عرش خداوند در متون عربی و بازتاب‌های آن در نگاره‌های ایرانی بازنمای متاخر از یک مفهوم نجومی است. در این مقاله نشان داده می‌شود، که چگونه می‌توان یک اثر هنری را در ورای ارزش‌های بصری به عنوان سند و منبعی دست اول حامل ارزش‌های فرهنگی و جهان‌بینی حاکم بر ملت‌ها و باورهای قومی در نظر گرفت.