آداب ملک‌داری در سیرالملوک و عهدنامۀ مالک اشتر

عهدنامۀ مالک اشتر که مشتمل بر دیدگاه‌های سیاسی و حکومتی امام علی علیه‌السلام در آداب ملک‌داری است و نیز کتاب سیرالملوک خواجه نظام‌الملک طوسی که حدود چهارصد سال پس از آن نوشته شد، دو نمونه از اندرزنامه‌های سیاسی دورۀ اسلامی است که متضمن اندیشه‌های ارزشمندی در موضوع کشورداری می‌باشد. اگرچه میان زمان نگارش این دو متن فاصلۀ زیادی وجود دارد، ولی با توجه به شخصیت امام علی علیه‌السلام و خواجه نظام‌الملک طوسی می‌توان تصور کرد که هر دو دارای مبانی مشترک سیاسی بودند. این نوشتار به‌دنبال پاسخ به این سوال است که وجوه مشترک میان دیدگاه‌های سیاسی امام علی علیه‌السلام -براساس عهدنامۀ مالک اشتر- و خواجه نظام‌الملک -براساس کتاب سیرالملوک- چیست؟ در مقایسه و تطبیق این دو متن مشخص شد که بخش قابل‌توجهی از نظرات مطرح‌شده در هر دو متن مشابه هستند، به‌ویژه در مباحث مربوط به تعامل با مردم و اقشار مختلف جامعه که از موضوعات مهم ملک‌داری به شمار می‌روند.