بررسی تطبیقی اصول و ارزشهای انسان شناختی حاکم در برنامه درسی ایران،ترکیه و ژاپن(دوره ابتدایی)

یکی از بزرگترین مسائل فلسفی جهان مساله ارزشهای انسان شناختی است، که مسیر کلی زندگی انسانها را در جهان مشخص می‌کند. ارزشهای انسان شناختی هسته مرکزی اهداف تعلیم و تربیت قلمداد می گردد. برنامة درسی هر کشوری بیانگر هدف‌ها و آرمان‌های تربیتی و نیز منعکس کننده ارزش‌ها و اعتقادات و به طور کلی، فرهنگ آن کشور است. که از دل ارزش های انسان شناختی آن بیرون می آید. هدف پژوهش حاضر بررسی و مقایسه اصول و ارزشهای انسان شناختی برنامه درسی دوره ابتدایی سه کشورایران، ژاپن و ترکیه با استفاده از الگوی برودی(توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه) است. برای این منظور مصادیق ارزشهای انسان شناختی دوره ابتدایی، اعم از شباهت ها و تفاوت های این مصادیق در برنامه درسی سه کشور ایران،ژاپن و ترکیه ، با استناد به منابع موجود، موردبررسی قرارگرفت. نتایج حاصله از مقایسه اسناد ، مدارک و منابع موجود، بیانگر آن است که رویکرد برنامه های درسی و تربیتی ایران، فطرت گرایی توحیدی است و مصادیق ارزش های انسان شناختی در برنامه درسی نیز ، مبتنی بر عقل و دین ،و یا سازگار بین آن دو اعلام شده است، در حالیکه در برنامه درسی ژاپن رویکرد حاکم بر برنامه درسی تلفیقی و جهت گیری ارزش-ها، مبتنی بر فضیلت گرایی می باشد، و در برنامه درسی ترکیه بر اساس رویکرد دموکراتیک ، سکولار و جهت گیری ارزشها نیز مبتنی بر فرهنگ دموکراسی ،حقوق بشر وطبیعت گرایی می باشد. تاکیدات برنامه درسی دوره ابتدایی ایران بر مواردی از قبیل: کرامت ذاتی و اکتسابی انسان ، کسب فضایل اخلاقی و سلامت جسمانی، تکوین و تعالی جنبه های انسانی برای تقویت روابط حق محور، عدالت-گستر و مهرورزانه با همه انسانها و مخلوقات در سراسر جهان و ارزش زیبایی شناختی، با ارزش هایی همانند واکاوی خود، رابطه با دیگران، و احترام به طبیعت و بزرگترها، در برنامه درسی ژاپن، و ارزشهایی از قبیل: احترام به خود، آزادی و استقلال،عشق، انصاف و عدالت، در برنامه درسی ترکیه نشانه هایی از شباهت برنامه های درسی در سه کشور مورد مطالعه می باشد، علیرغم این شباهتها، تفاوتهای بین سه نظام آموزشی مذکور، نیز چشمگیر است.