تاملی بر نقش و جایگاه مطالعات تطبیقی در تحول برنامه درسی نظام آموزش عالی ایران

امروزه آموزش عالی به عنوان نهاد پرورش دهنده ی نیروی انسانی متخصص از جایگاه ویژه ای در جامعه برخوردار است. یکی از عوامل مهم تاثیرگذار در کیفیت خروجی های نظام آموزش عالی، سیاست های آموزشی و درسی دانشگاه های آن نظام می باشد. بهره گیری از تجارب کشورهای توسعه یافته و مطالعات تطبیقی در این زمینه می تواند یکی از منابع اطلاعاتی قابل اعتماد برای تدوین سیاست های آموزشی و درسی و افزایش کیفیت آموزشی در حال توسعه باشد. ایران که جزء کشورهای در حال توسعه به شمار می رود، برای موفقیت در برنامه های تحصیلی و افزایش کیفیت آموزشی خود، نیازمند آشنایی با نظام های آموزشی سایر کشورها و مطالعات تطبیقی در این حوزه است. با توجه به اهمیت و ضرورت این موضوع، پژوهش حاضر به بررسی نقش و جایگاه مطالعات تطبیقی در تحول برنامه درسی نظام آموزش عالی ایران پرداخته است. در راستای دستیابی به این هدف؛ روش پژوهش حاضر، کیفی بوده و مطالعه ای توصیفی- تحلیلی انجام و از الگوی جرج برودی استفاده شده است. در همین راستا ابتدا به توصیفی از وضعیت کنونی و تحلیل مشکلات موجود در ابعاد مختلف آموزش عالی کشور پرداخته و سپس به نقش و جایگاه مطالعات تطبیقی در ایجاد تحول در نظام آموزش عالی کشور اشاره شده است. نتایج حاکی از آن است که نظام آموزش عالی ایران با وجود پیشرفت‌ها و دستاوردهای علمی در سال‌های اخیر، در مقایسه با کشورهای برتر جهان، پویایی محسوسی ندارد و یکی از دلایل مهم این امر، ارتباط ضعیف بین دانشگاه و نیازهای جامعه است. شناخت حاصل از مطالعات تطبیقی سبب رشد و توسعه دانش و شناساندن کمّ و کیف موقعیت های آموزشی و پژوهشی به دست اندرکاران نظام آموزش عالی شده و نگرش انطباقی، پژوهشگران نظام های دانشگاهی را از شباهت ها و تفاوت های موجود آگاه می کند. در نهایت راهکارهایی در راستای ارتقای نظام آموزش عالی کشور و تحقق اهداف سند چشم انداز بیست ساله کشور ارائه شده است.