پیوند عقیدتی غلو و تصوف

در روایات امامان(علیهم السلام) غالیان از مذموم‌ترین فرقه‌ها هستند؛ درعین‌حال صوفیه نیز با بسامد کمتری مطعون روایات متقدم هستند. اخبار ائمه(علیهم السلام) و گزارش‌های تاریخی مجموعه‌ای از عقاید کلیدی به ایشان نسبت داده‌اند که شباهت ابتدایی برخی از آن با آراء صوفیه پرسش‌برانگیز است. این پژوهش به فراخور ظرفیتش، نخستین‌بار بخشی از این شواهد و وجوه اشتراک غالیان و صوفیه را گرد آورده و در این راستا، علاوه بر گزارش‌های عالمان امامی در مورد صوفیان و غالیان از منابع مختلف، شخصیت‌های مطرح فرقه‌های غلو و تصوف مانند نصیریه و مکتب ابن‌عربی به‌صورت تطبیقی بهره جسته است. مقاله درصدد است تا نشان دهد عقاید شاخص‌ترین جریان‌های تصوف اسلامی پیوند عقیدتی عمیقی با جریان رسمی غلو شیعی داشته و گذشته از شواهد تاریخی بسیار بر پیوند عمیق آن دو، پیوند آراء و استدلال‌هایشان آن‌قدر زیاد است که چه‌بسا بتوان برخی صوفیان را از قائلان به غلو شدیدا مذموم در روایات نیز دانست.