تدوین و ارائه مدل شایستگی‌های دموکراتیک استادان در آموزش عالی (مورد مطالعه: اساتید دانشگاه کردستان)

موسسات آموزش عالی نقش مهمی در شکل دادن به نسل بعدی ایفا می‌کنند لذا مسئولیت دارند شایستگی دموکراتیک را در بین دانشجویان خود تقویت کنند. بدین‌سان می‌توانند فعالانه به جوامع دموکراتیک یاری رسانند. از این حیث در این پژوهش شایستگی دموکراتیک اساتید دانشگاه کردستان در آموزش عالی مورد واکاوی قرار گرفته است. رویکرد پژوهش کیفی، با راهبرد پدیدارنگاری بود. مشارکت‌کنندگان، اساتید دانشگاه کردستان شهر سنندج در چندین رشته‌ی متنوع بودند. نمونه‌گیری به شیوه‌ی (ترکیبی) هدفمند و گلوله برفی با رعایت حداکثر تنوع تا اشباع نظری داده‌ها با 12 نفر از اساتید و مصاحبه‌ نیمه‌ ساختار یافته ادامه داشت. داده‌ها پس از پیاده‌سازی به شیوه کدگذاری دو مرحله‌ای باز و محوری گلاسر تحلیل گردید. از نرم افزار تحلیل داده‌های کیفی مکس کیودا 2020 جهت خروجی مقوله‌های محوری پژ وهش استفاده گردید. یافته‌های پژوهشی 5 مقوله اصلی را به عنوان مولفه‌های شایستگی دموکراتیک اساتید از جمله دانش دموکراتیک، مهارت‌های آموزشی، الگوهای دموکراتیک، مشارکت مدنی و توسعه حرفه‌ای را نمایان ساخت. همچنین 5 مقوله اصلی به مثابه راهبردهای توانمندسازی از جمله راهبردهای آموزشی، تشویق آزادی دموکراتیک، پرورش فرهنگ گفتگو، تقویت فراگیری و تنوع و فراهم کردن منابع و پشتیبانی و در نهایت 4 مقوله اصلی به عنوان پیامدهای تقویت شایستگی دموکراتیک اساتید از جمله محیط آکادمیک پیشرفته، بهبود ساختار و فرهنگ سازمانی، شهرت سازمانی و تقویت دموکراسی نهادی احصاء گردید.در نتیجه می‌توان اذعان داشت که شناسایی موشکافانه شایستگی‌های دموکراتیک اساتید در آموزش عالی و ارائه راه‌حلهای متناسب با زمینه دانشگاهی می‌تواند برای توانمند‌سازی آنها موثر واقع گردد.

compiling and presenting the model of democratic competencies of professors in higher education(case of study: professor of kurdistan university)

higher education institutions play a significant role in shaping the next generation, and therefore have a responsibility to foster democratic competencies among their students. in this way, they can actively contribute to democratic societies. from this perspective, this study examines the democratic competencies of faculty members at kurdistan university in higher education. the research approach was qualitative, using a phenomenological strategy. the participants were faculty members from various departments at kurdistan university in sanandaj. sampling was conducted using a purposive and snowball technique, considering maximum diversity until data saturation was reached with 12 faculty members and semi-structured interviews. after transcription, the data was analyzed using glaser’s two-stage open and axial coding. the maxqda 2020 qualitative data analysis software was used to extract the main categories of the research. the research findings revealed five main categories as components of faculty democratic competencies, including democratic knowledge, teaching skills, democratic models, civic engagement, and professional development. furthermore, five main categories were identified as empowerment strategies, such as educational strategies, encouraging democratic freedom, cultivating a culture of dialogue, strengthening inclusivity and diversity, and providing resources and support. finally, four main categories were identified as the consequences of strengthening faculty democratic competencies, including an advanced academic environment, improving organizational structure and culture, organizational reputation, and strengthening institutional democracy. in conclusion, it can be acknowledged that meticulously identifying the democratic competencies of faculty members in higher education and providing appropriate solutions tailored to the academic context can be effective in empowering them.