نقش تکتونیک در رسوبگذاری و مورفولوژی رودخانه کشف رود واقع در شمال شرق ایران

رودخانه کشف رود در شمال شرق ایران ، با روند تقریبا غربی - شرقی جریان داشته در مرز ایران و ترکمنستان به رودخانه تجن می ریزد . طول این رودخانه در حدود 300 کیلومتر و وسعت حوضه آبریز آن 16200 کیلومتر مربع و شیب متوسط آن در حدود 5/0 درصد روخانه ایی با شیب کم می باشد . این رودخانه از نوع ماندری ماسه ای - گروالی بوده ودر فرونشست فشاری مشهد - قوچان در بین رشته کوههای کپه داغ و بینالود جریان دارد . مرز شمالی آن گسل فعال کشف رود و مرز جنوبی آن را گسل های جنوب مشهد و جنوب چناران در راستای زمین درز پالئوتتیس تشکیل می دهند و مرز انتهایی آن نیز گسله امتداد لغز چیگرد هریرود می باشد که رودخانه تجن در امتداد آن جریان دارد . نهشته های آبرفتی دشت مشهد حاصل فعالیت رودخانه کشف رود و سیلابهای فصلی است که حداکثر ضخامت آنها در حدود 250 متر است . نرخ ذخیره رسوب در دشت مشهد وابسته به شرایط آب و هوایی ،‌ پستی و بلندی ،‌ شیب حوضه آبریز و لیتولوژی منطقه می باشد . نرخ حفاظت رسوب در ارتباط با فرو نشست تکنونیکی است . در نتیجه ، در این قسمت فرایند آبرفت گذاری غالب است ولی در مرز شرقی حوضه آبریز ،‌ در نزدیکی آق در بند ،‌ بر اثر تجدید حیات رودخانه ،‌ ‌آبرفت زدایی حکمفرماست . روند تغییرات اندازه ذرات از بالا دست به طرف پایین دست رودخانه کشف رود متغیر می باشد و روند کاملا ریز شونده را نشان نمی دهند . این تغییرات اندازه ذرات می تواند بیانگر تغییرات شیب کانال تغییرات در سطح اساس وشرایط خاص زمین شناسی نظیر ،‌فعالیت های تکنونیکی باشد . همچنین وجود رودهای فرعی همراه با منشا رسوبات جانبی از فاکتورهای مهم درشت شوندگی به طرف پایین دست این رودخانه می باشد . در 12 رخساره سنگی شامل 4 رخساره گراولی ، 5 رخساره ماسه ای و 3 رخساره گلی در توالی های تشکیل شده در رودخانه کشف رود و سرشاخه های ان شناخته شده است که وضعیت تکنوتیکی منطقه در تشکیل آنها نقش داشته است . پیچ خوردگی تکتونیکی در این ناحیه ممکن است . بعلت انحراف طولی موازی با جهت دشت سیلابی ویا بصورت انحراف جانبی عمود بر جهت دشت سیلابی پروفیل رودخانه باشد . همچنین در ناحیه مطالعه شده ، تکرار قطع شدگی ها ممکن است بر اثر تکرار سیلاب ها بوده باشد .