ویژگیهای ساختاری و جایگاه تکنونیکی مجموعه افیولیت دره انجیر شمال خاور ایران

پنجره آق دربند در بردارنده تنها رخمون پی سنگ پیش از ژوراسیک حوضه رسوبی کپه داغ در شمال خاوری ایران است.در بخش جنوب باختری این پنجره و در ناحیه دره انجیر تنها رخنمون سنگهای افیولیتی و آذرین پی سنگ کپه داغ را می توان مشاهده کرد . این مجموعه را از نظر پتروگرافیکی می توان به سه دره سنگی تقسیم نمود . اولین رده شامل آمیزه افیولیتی متشکل از متاهارزبورگیت ، سرپانتینیت و متاگابرو است که دچار دگرگونی و دگرسانی شده اند .دومین مجموعه توفهای اسیدی است که حکایت از محیطی کاملا متفاوت و تشکیل آن بر روی لبه قاره ( کمان ماگمایی )‌دارد . سومین رده سنگی نیز شامل رسوبات دگرگون شده فلیشی است که بصورت توالی شیل و ماسه سنگ لایه نازک دیده می شود . این واحدهای سنگی توسط سه دسته گسل بریده شده اند . قدیمی ترین گسلها شامل راندگی هایی یا جهت شیب شمال خاوری است که توسط یک ناپیوستگی دگرشیب در زیر سازند کشف رود ( ژوراسیک زیرین ) قرارمی گیرند بنابراین زمان فعال بودن آنهابه پیش از ژوراسیک بر می گردد. به عبارت دیگر،‌ فرورانش در جنوب ورق توران سبب تشکیل منشور فزاینده ای در محل گودال اقیانوسی شده است و این گسلها در همین مرحله فعال بوده اند . پایان فرورانش و برخورد ورقهای ایران و توران در اواخر تریاس و در طی کوهزایی سیمرین سبب شده است تا این مجموعه بر روی لبه ورق ایران رانده و جایگزین شود . سپس فرسایش مجموعه خط درز که شامل افیولیت نیز می شود . رسوبات آواری مولاس را در بخش زیرین سازند کشف رود بر جای نهاده است . به سبب بسته شدن حوضه رسوبی ، کپه داغ ایجاد شده است . این گسلها نیز شیبی در جهت شمال خاور دارند و تمامی واحدهای رسوبی در حوضه کپه داغ را جابجا کرده اند . جنبایی انها مربوط به کوهزایی آلپین است که همزمان با سبب بسته شدن حوضه دریایی نئوتتیس در محل کوههای زاگرس و حوضه اپی کانتینتال کپه داغ در شمال البرز و جنوب ورق توران بوده است . آخرین فرایند مهم تکتونیکی در حدود 5 میلیون سال قبل و در اثر برخورد ورق هند با آسیا رخ داده است که سبب ایجاد یک فشارش مورب و فعال شدن گسلهای امتداد لغز و مورب لغزی شده است که در این منطقه دیده می شوند و امروزه همچنان فعال هستند . حاصل فعالیت شدید این رده ها ی گسلی در نهایت ایجاد یک کمر بند چین خورده - گسلیده نازک ورق ( thin skinned fold - thrust belt) را کرده است که بخشی از آن در این محل دیده می شود .