نخستین مطالعه بر روی گوهرسنگ سفایر همدان، با رویکرد کانی‌شناسی و گوهرشناسی

کروندم (al2o3) در سیستم بلوری تری‌گونال متبلور می‌شود و جایگزینی عناصر مختلف در ساختار بلوری آن به جای آلومینیوم، رنگ‌های مختلف این کانی را به وجود می‌آورد. در محدوده همدان توده پلوتونیک الوند شامل سه مجموعه سنگی گابرو، گرانیت و لوکوگرانیت است که سنگ‌های گابرویی ویژگی ماگمای کالک‌آلکالن، گرانیت‌ها سری ماگمایی کالک‌آلکالن با پتاسیم بالا و لوکوگرانیت‌ها سری با پتاسیم کم را نشان می‌دهند. کروندوم در این محدوده از نوع سفایر بوده و در واحد سنگی لوکوگرانیت مشاهده شد. کروندوم همدان دارای سختی 9 در مقیاس موس، رنگ خاکه سفید، وزن مخصوص بین 95/3 تا 01/4 و ضریب شکست 75/1 تا 77/1 است. نمونه‌های مورد مطالعه به رنگ آبی روشن تا آبی تیره بوده و برش موازی محور c بالاترین کیفیت صیقل‌پذیری و بالاترین غلظت رنگ را در بر دارد. برش در جهت عمود بر محور c باعث نمایان شدن پدیده ستاره‌سانی در سفایر همدان می‌شود.

the first study on hamedan gem sapphire, with an approach to mineralogy and gemology

corundum (al2o3) crystallizes in the trigonal system, various elements replaced by aluminum in the crystalline structure and producing different colors. alvand plutonic in hamedan consists of three assemblages, gabbro, granite and leucogranite. the gabbroic rocks feature calc-alkaline magmas, granites show calc-alkaline with high-k, and leucogranite show low-k series. hamedan corundum is a type of sapphire and has been observed in leucogranite units. the hardness of samples is 9 on the mohs scale, white streak, specific gravity between 3.95 and 4.01, and the refractive index is 1.75 to 1.77. the samples are blue to dark blue, and cut parallel to the c- axis has the highest polishing quality and color saturation. asterism phenomenon in hamadan sapphire appears when it is cut perpendicular to the axis c.