مطالعه همبستگی بین صفات مورفولوژیکی توده‌های بومی کدوی ایرانی متحمل به خشکی با استفاده از مانیتول و پلی‌اتیلن‌گلایکول

کدو با نام علمی sp. cucurbita در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری جهان گسترش یافته است. یکی از مراحل بهنژادی گیاهان، ارزیابی و شناسایی ژنوتیپ‌های مقاوم و حساس به انواع تنش‌های زیستی و غیر زیستی می باشدکه یکی از روش‌های موثر برای رسیدن به این هدف استفاده از مواد کاهنده پتانسیل اسمزی در شرایط درون شیشه‌ای است. بر همین اساس پژوهشی به منظور بهینه‌سازی درون شیشه‌ای و غربالگری توده های بومی کدوی ایرانی متحمل به تنش کم آبی انجام گردید. به منظور القای تنش خشکی از مانیتول و پلی اتیلن گلایکول (peg) استفاده شد. بدین جهت به محیط ms، مانیتول در سه سطح با غلظت های 1/0، 2/0 و 4/0 مولار و peg نیز در سه سطح 4/5، 2/7 و 2/9 درصد اضافه گردید و تیمار شاهد نیز همان محیط کشتms کامل بدون تیمارهای مذکور بود. تغییرات صفاتی همچون تعداد برگ، طول کلئوپتیل، وزن تر گیاه، وزن خشک گیاه، وزن تر ریشه، وزن خشک ریشه که در پاسخ به تنش تغییراتی در آن‌ها روی میدهد، مورد اندازه‌گیری قرار گرفت تا بهترین صفت برای ارزیابی و غربالگری درون شیشه‌ای کدو انتخاب شود. براساس نتایج مشاهده شده در این پژوهش اثرات متقابل بین تیمارها و ژنوتیپ تمامی صفات مورد بررسی از نظر آماری در سطح احتمال 5 درصد اختلاف معنی داری با شاهد داشتند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که استفاده از تکنیک کشت درون شیشه‌ای برای غربالگری ژنوتیپ‌های مقاوم و حساس به تنش خشکی می تواند سریع و موثر باشد.