ارزیابی درصد روغن، پروتئین و خواص حسی ژنوتیپ های برتر گردو (juglans regia l.) شناسایی شده در برخی از مناطق استان همدان، ایران

گردو به لحاظ دارا بودن خواص شیمیایی کم نظیر خود دارای اهمیت اقتصادی و تغذیه ای بسیار ویژه ای بوده به-طوری که دارای اثرات مفیدی بر روی سلامت انسان است. این مطالعه با هدف بررسی درصد روغن و پروتئین ژنوتیپ های برتر شناسایی شده در برخی مناطق شمالی استان همدان، در طی سال های 1396-1395 انجام پذیرفت. بدین منظور، پس از شناسایی مناطق اصلی پرورش گردو، ژنوتیپ های مورد نظر براساس کمی و کیفی مطلوب انتخاب و براساس توصیف نامه بین المللی منابع ژنتیکی گیاهی (ipgri) مورد ارزیابی قرار گرفت. از جمله مهم ترین صفات پومولوژیک مورد بررسی در این آزمایش می توان به وزن میوه و مغز، درصد مغز، ضخامت پوست سخت و درصد باردهی جانبی اشاره کرد. براساس نتایج حاصل از بررسی های پومولوژیک دامنه تغییرات وزن میوه و مغز در ژنوتیپ های امید بخش به ترتیب بین 60/22-95/12 و 56/11-82/6 گرم متفاوت بود. میانگین درصد مغز مشاهده شده 47/53 درصد بود و دامنه تغییرات ضخامت پوست سخت میوه بین 28/1-77/0 میلی متر متفاوت بود. نتایج حاصل از ارزیابی صفات کیفی نشان داد که رنگ مغز 58 درصد از ژنوتیپ ها بسیار روشن بوده و مغز آن ها به آسانی از پوست سخت آن جدا می شد. هم چنین درصد روغن و پروتئین به ترتیب بین 10/74-17/66 و 49/17-75/10 درصد متغیر بود، به طوری که بیشترین درصد روغن و پروتئین به ترتیب در ژنوتیپ های harasuhe1 و haravaah17 مشاهده گردید. با توجه به نتایج حاصل شده از این آزمایش، ژنوتیپ های برتر انتخابی از خصوصیات کیفی بالایی برخوردار هستند که می تواند در برنامه های اصلاحی بعدی مورد توجه قرار گیرند.