جایگاه تحقیقات در توسعه و مدیریت تولید گلخانه های ایران

توسعه گلخانه ها در ایران قبل از دهه 70 شمسی بدون هیچ گونه ضوابط، استاندارد و متکی به سلیقه سازندگان گلخانه ای انجام شده است. اما از دهه 80 شمسی، حداقل ضوابط ساخت گلخانه تعریف گردید که به نام نشریه نظام گلخانه ای کشور معروف شد. با گذشت زمان مشخص گردید که این نشریه نمی تواند تمام نیازهای گلخانه ای کشور را تامین نماید. با وجود تدوین استاندارد سازه و تاسیسات گلخانه ای ایران(شماره ثبت 1-15565)، هنوز تفاوت معنی داری در عملکرد محصولات گلخانه ای در مقایسه با کشور پیشرفته ای مانند هلند است. اینکه سطح توسعه کشت های گلخانه ای در ایران در طی سالیان اخیر از کشور هلند پیشی گرفته است، این سوال را مطرح می کند که آیا همزمان با آن نیازهای پژوهشی در سازه و محصولات گلخانه ای نیز همسو با آن پیشرفت داشته است. امروزه سیاست گذاران، محوریت توسعه گلخانه ها را بر اساس جایگزین نمودن کشت های فضای باز(مخصوصا سبزی و صیفی) به منظور صرفه جویی در مصرف آب قرار می دهند، در حالیکه برای تقویت زیرساخت های پژوهشی برنامه ریزی مناسبی ندارند. به عنوان مثال آثار این بی برنامه ریزی، توسعه چند برابری گلخانه ها در برنامه ششم و هفتم، با وجود رها شدن و غیرفعال بودن سطح قابل توجهی از گلخانه های کشور است. هدف از تدوین این مقاله، اهمیت دادن به پژوهش به عنوان پیش نیاز توسعه گلخانه ها و آسیب شناسی تولید محصولات گلخانه ای در ایران است.