ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های شنبلیله بومی ایران با استفاده از صفات مورفولوژیکی

گیاه دارویی شنبلیله با نام علمی trigonella foenum-graecum از گیاهان گلدار، نهاندانه، دولپه ای و جداگلبرگ است شنبلیله ( trigonella foenum-gracum l.) در مزارع تولید ﺳﺒﺰی و در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﻘﺎط ﮐﺸﻮر ﮐﺸﺖ ﺷﺪه و ﮔﯿﺎﻫﯽ ﯾﮑﺴﺎﻟﻪ از ﺗﯿﺮه ﻟﮕﻮﻣﯿﻨﻮزه اﺳﺖ. این پژوهش با هدف تعیین بررسی تعدادی از ژنوتیپ‌های بومی گیاه دارویی شنبلیله در ایران با استفاده از صفات مورفولوژیکی صورت گرفت که می‌تواند کمک موثری در روند اصلاحی این گیاه داشته باشد. به منظور بررسی این گیاه 26 ژنوتیپ از این گیاه از نقاط مختلف کشور جمع‌آوری شد. و پس از کاشت در مزرعه صفات مورفولوژیکی شامل تعداد میانگره، تعداد بذر بوته، تعداد نیام، وزن بذر کل بوته، ارتفاع ساقه، طول نیام، وزن هزار دانه، ارتفاع کل، قطر نیام، تعداد بذر در نیام مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که ژنوتیپ‌های مختلف از نظر اغلب صفات مورد ارزیابی با یکدیگر اختلاف معنی‌داری داشتند همچنین داده‌های حاصل از مقایسه میانگین نشان داد ارتفاع کل در بوته بیشترین مقدار را در ژنوتیپ های سراب و اردبیل نشان داد. همچنین وزن هزار دانه در ژنوتیپ رضوانشهر و دهات مشکین کمترین و ژنوتیپ کیاشهر با33/18 گرم وزن بیشترین مقدار را داشتند صفت ارتفاع ساقه بیشترین تنوع را در بین ژنوتیپ ها نشان داد. بر اساس تجزیه خوشه ای، توده ها در چهار گروه قرار گرفتند و هر گروه به ترتیب ده، شش، سه، و هفت توده را شامل شدند. به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد توده های بومی شنبلیله ایرانی از نظر صفات مورد مطالعه ازتنوع بالایی برخوردار هستند