بررسی تنوع فیتوشیمیایی جمعیت های گیاه دارویی مورد (myrtus communis l.) در استان فارس

گیاه مورد با نام علمی myrtus communis l.، نام انگلیسی common myrtleیا true myrtle و نام فارسی مورد یا مورت شناخته می‌شود و متعلق به خانواده موردسانان می‌باشد. این گیاه در درمان بیماری‌های مختلف نظیر آسم، اگزما، اختلالات دستگاه‌گوارش، عفونت‌های ادراری و همچنین تقویت موی‌سر و مژه موثر است. در پژوهش حاضر نمونه‌های برگ مورد به منظور استخراج اسانس، در اواسط خرداد تا اواسط تیر ماه 95 از 22 منطقه استان فارس (باغ ارم، فرودگاه، باجگاه)، کوار، فسا (کچویه و سروگل)، کازرون (دادین، گرگدان)، نورآباد (سراب بهرام، باغ اناری، حومه شهر، تنگ له‌له، پل مورد، دهنو)، داراب (حسن‌آباد و رستاق)، جهرم (سیمکان)، فیروزآباد (زنجیران، خرقه، آتشکده، جاده کوهمره ‌سرخی) و مرودشت (زرگران) جمع‌آوری شد و تمام نمونه‌ها در سایه خشک شدند. برای اسانس‌گیری از نمونه برگ خشک‌ شده استفاده شد و اسانس‌گیری به روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر به مدت سه ساعت انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد، درصد اسانس جمعیت‌های مطالعه شده بین 53/0 تا 75/1 % متغیر بود. همچنین طبق آنالیز دستگاه gc/ms مشخص شد، ترکیبات آلفاپینن (40/60 – 24/12 %)، 8 و 1 سینئول (27/22 – 22/6 %)، لیمونن (67/26 – 41/1 %)، لینالول (02/21 – 72/0 %)، ژرانیول (35/8 – 36/0 %) و میرتنیل‌استات (09/29 – 0 %) مهم‌ترین ترکیبات غالب اسانس در جمعیت‌های مورد مطالعه بود. همچنین براساس آنالیز خوشه‌ای ترکیبات اسانس مشخص گردید، جمعیت‌های مورد در چهار کیموتایپ قرار می‌گیرند که ‌می تواند به عنوان پتانسیلی برای بهنژادی این گیاه مورد استفاده قرارگیرد.