واکاوی روابط ژنتیکی میان ژرم‌پلاسم‌های اهلی و وحشی بادام ایران با استفاده از نشانگر issr

گونه های بادام وحشی ایرانی منابع با ارزش ژنتیکی گیاهی هستند که می توانند در برنامه های بهنژادی رقم‌ها و پایه های بادام استفاده شوند. در این میان گونه prunus scoparia دارای نقش برجسته ای است که لازم است مورد بررسی ژرف قرار گیرد. در پژوهش حاضر گوناگونی ژنتیکی هفت جمعیت از گونه p. scoparia در مقایسه با سه گونه دیگر بادام شامل p. elaeagnifolia، p. eburnea و p. dulcis جمع‌آوری شده از استان های فارس و چهارمحال و بختیاری با استفاده از نشانگر issr بررسی شد. فراسنجه‌های گوناگونی ژنتیکی با استفاده از نرم افزار popgene 1.32 محاسبه شد. از غربالگری کل مواد گیاهی با 12 نشانگر مولکولی issr در مجموع 353 قطعه dna به دست آمد که 352 عدد از آن‌ها چندشکل (69/99%) بود. میانگین محتوای اطلاعات چندشکلی (pic)، شاخص نشانگر (mi) و قدرت تفکیک (rp) به ترتیب 932/0، 211/27 و 882/7 بود که نشان دهنده بالا بودن قدرت تفکیک نشانگرها می باشد. نتایج تجزیه خوشه‌ای نشان داد که مواد گیاهی مورد مطالعه به روشنی بر اساس گونه تفکیک گردیدند. جمعیت های p. scoparia در یک گروه قرار گرفتند و p. eburnea نزدیک به p. scoparia قرار گرفت (هر دو متعلق به بخش spartioides هستند). بادام های اهلی و p. elaeagnifolia (هر دو متعلق به بخش euamygdalus هستند) نزدیک به یکدیگر قرار گرفتند. این مطالعه نشان داد که گوناگونی قابل توجهی میان ژرم پلاسم گونه های بادام وحشی مطالعه شده به ویژه p. scoparia وجود دارد که به عنوان منابع ژنتیکی با ارزشی در برنامه های بهنژادی بادام به منظور تولید ارقام و پایه های جدید، یا به طور مستقیم به عنوان پایه و همچنین برای جنگل کاری و کشت در فضای سبز می‌توانند استفاده شوند.