اثر ترکیب سطوح مختلف 2,4-d و bap در محیط‌کشت 1/4 ms بر برخی خصوصیات کالوس زایی قطعات گره‌دار شاخه فرعی وسطی نسترن وحشی

پژوهش حاضر در راستای دست‌یابی به روش مناسب ریزازدیادی گیاه دارویی نسترن وحشی (rosa canina l.) به‌عنوان مهم‌ترین پایه گل رز انجام پذیرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با دو فاکتور bap با غلظت های (صفر، 75/0، 5/1، 25/2 و 3 میلی گرم بر لیتر) و 2,4-d با غلظت های (صفر، 5/1، 5/2، چهار و 5/5 میلی گرم بر لیتر) در محیط کشت ms (یک چهارم) در چهار تکرار (هر تکرار شامل دو ریزنمونه) انجام شد. نمونه ها در اواسط فصل پاییز از قسمت میانی ساقه های فرعی میانی درختچه ای واقع در مرحله میوه دهی (قرمز پررنگ) تهیه ‌شدند، قطعات گره دار 5/1 سانتی متری پس از ضدعفونی با اتانول 70 درصد به‌مدت یک دقیقه، هیپوکلریت سدیم 10 درصد به‌مدت 15 دقیقه ضدعفونی و آب شویی در شرایط کاملاً استریل به صورت افقی کشت گردیدند. سپس در اتاق رشد تحت دمای 23 تا 25 درجه سانتی گراد و دوره فتوپریودی 16 ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی نگه-داری شدند. پس از گذشت سه ماه از تاریخ کشت و بدون انجام هیچ گونه واکشتی، آزمایش متوقف گردید. نتایج نشان داد هر دو فاکتور 2,4-d و bap و هم‌چنین اثرات متقابل آن‌ها، اثر بسیار معنی‌داری بر کلیه شاخص‌های مورد آزمون (ارتفاع، وزن تازه و خشک گیاهچه، تعداد برگ، طول ساقه و تعداد جوانه جدید) داشته‌اند. تیمار دارای یک میلی‌گرم بر لیتر 2,4-d به‌علاوه 25/2 میلی‌گرم بر لیتر bap بهترین تیمار این ترکیب هورمونی برای افزایش ارتفاع گیاهچه، طول ساقه، وزن تازه و وزن خشک گیاهچه بوده است. تیمار دارای 5/2 میلی‌گرم بر لیتر 2,4-d به‌همراه غلظت‌های 75/0 میلی‌گرم بر لیتر bap بهترین تیمار برای افزایش ارتفاع گیاهچه، وزن خشک گیاهچه و تیمار دارای 5/2 میلی‌گرم بر لیتر 2,4-d به‌همراه غلظت‌های 5/1 میلی‌گرم بر لیتر bap بهترین تیمار برای افزایش وزن خشک گیاهچه، تعداد برگ وتشکیل جوانه جدید بوده است.